Mất quyền tiếp cận 150 triệu thùng dầu ngoài khơi của Nga, ‘ông lớn’ năng lượng Mỹ rục rịch ‘nối lại tình xưa’ với Moscow nhằm thu hồi khoản lỗ 4,6 tỷ USD từ 3 năm trước

Tập đoàn dầu khí Exxon Mobil (Mỹ) và công ty năng lượng quốc doanh Rosneft (Nga) đã ký một thỏa thuận sơ bộ và không ràng buộc nhằm giúp Exxon thu hồi khoản tổn thất 4,6 tỷ USD tại Nga vào năm 2022 sau cuộc xung đột Ukraine, Reuters dẫn lời 2 nguồn tin thân cận cho biết.

Thỏa thuận này đánh dấu bước đi thận trọng hướng tới việc hàn gắn quan hệ thương mại giữa hai nước. Dù vậy, khả năng đạt được tiến triển là rất thấp nếu Nga không đạt bước tiến trong đàm phán hòa bình và Mỹ cùng Liên minh châu Âu (EU) chưa nới lỏng trừng phạt.

Exxon cho biết các cuộc trao đổi với Rosneft đã kéo dài từ năm 2023 và được phép thực hiện dưới cả chính quyền Tổng thống Donald Trump và Joe Biden. CEO Darren Woods xác nhận đàm phán nhằm thu hồi tổn thất nhưng từ chối chia sẻ chi tiết. Rosneft phủ nhận ký kết hợp tác chính thức và không phản hồi câu hỏi về thỏa thuận sơ bộ.

Exxon và Rosneft đã có cuộc hội đàm khi các quan chức Mỹ và Nga gặp nhau để thảo luận về Ukraine, Reuters đưa tin vào tháng 8. Ông Trump đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska vào giữa tháng 8 nhằm thuyết phục Moscow đồng ý ký kết một thỏa thuận hòa bình với Ukraine.

Kể từ đó, các nỗ lực hòa bình đã bị đình trệ, nhưng Exxon và Rosneft vẫn tiếp tục đàm phán, các nguồn tin cho biết. Hai công ty đã ký thỏa thuận trên vào cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9, một trong hai nguồn tin cho biết.

Hai nguồn tin cho biết thỏa thuận mới với Rosneft đưa ra điều khoản cho các cuộc đàm phán có thể giúp Exxon thu hồi khoản lỗ 4,6 tỷ USD và không mang tính ràng buộc về mặt pháp lý.

Khi được hỏi trong cuộc phỏng vấn vào ngày 24/9 rằng liệu Exxon và Rosneft có đạt được thỏa thuận nào không, CEO Woods của Exxon cho biết các cuộc thảo luận là về việc bù đắp tổn thất nhưng không chia sẻ chi tiết.

Exxon đã phải chịu thiệt hại khoảng 4,6 tỷ USD sau khi rút khỏi dự án dầu khí Sakhalin-1 ngoài khơi Viễn Đông Nga từ tháng 4/2022. “Gã khổng lồ” của Mỹ từng nắm giữ 30% cổ phần tại dự án này. Việc rút lui khiến Exxon mất quyền tiếp cận 150 triệu thùng dầu tại đây.

Mỹ và EU đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt đối với Rosneft và giám đốc Igor Sechin. Đáp lại, Nga đã tịch thu nhiều tài sản của phương Tây vào cuối năm 2022 và 2023 để đáp trả việc Mỹ và các đồng minh đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản của Nga ở phương Tây.

Nhiều tập đoàn dầu khí phương Tây khác cũng chịu thiệt hại lớn. BP tổn thất 25 tỷ USD khi thoái gần 20% cổ phần tại Rosneft ; Shell thiệt hại 3,4 tỷ USD do thoái vốn khỏi dự án LNG Sakhalin-2 và các mỏ dầu ở Siberia.

Tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết Moscow sẵn sàng tăng cường thảo luận với Mỹ về hợp tác năng lượng, bao gồm cả dự án Sakhalin-1.

Thống đốc đảo Sakhalin Valery Limarenko cho biết vào tháng này rằng sự trở lại của Exxon tại Nga sẽ rất hữu ích. “Chúng ta cần phải phát triển hơn nữa và sẽ hiệu quả hơn nếu cùng nhau phát triển”, ông Limarenko nói.

Tham khảo: Reuters