Bà Trần Thị Út hiện là Giám đốc HTX dưa lưới Ngọc Thành (xã Đông Phước, TP.Cần Thơ - trước đây là xã Đông Phước, H.Châu Thành, Hậu Giang). Năm 2016, bà bắt đầu khởi nghiệp trồng dưa lưới với 2 nhà lưới, diện tích 2.000 m2.
Trang trại trồng dưa lưới công nghệ cao của bà Trần Thị Út có diện tích hơn 8 ha
ẢNH: DUY TÂN
Ban đầu, việc trồng dưa không hề dễ dàng, bởi bà Út và chồng vốn học ngành kinh tế. Trong khi đó, việc trồng loại dưa này cần có sự cập nhật liên tục về công nghệ và yêu cầu kỹ thuật xử lý côn trùng khắt khe. Song, chính khó khăn ấy lại thôi thúc vợ chồng bà Út tìm tòi và rồi hệ thống nhà lưới được dựng lên, phương pháp trồng cuốn chiếu, tưới nhỏ giọt được áp dụng, giúp duy trì sản lượng quanh năm và giảm thiểu rủi ro.
Năm 2021, sản phẩm dưa lưới Ngọc Thành đạt chứng nhận VietGAP và OCOP 3 sao. Tháng 5.2023, HTX chính thức thành lập với 9 thành viên. Năm 2024, dưa lưới Ngọc Thành được công nhận OCOP 4 sao, trở thành điểm sáng trong nông nghiệp công nghệ cao ở địa phương.
Bà Út cho biết, toàn bộ diện tích canh tác tại HTX được ứng dụng công nghệ hiện đại, nhằm bảo đảm năng suất và chất lượng ổn định. Dưa trồng trong nhà kính, sử dụng giá thể xơ dừa đã xử lý kết hợp hệ thống tưới nhỏ giọt của Israel. Nền đất được lót màng phủ nông nghiệp giúp kiểm soát nhiệt độ, hạn chế sâu bệnh và tạo điều kiện phát triển tối ưu cho cây.
Bà Út kiểm tra nhà lưới đang cắt nước để thu hoạch trái
ẢNH: DUY TÂN
Quy trình sản xuất được chuẩn hóa từ khâu tưới tiêu tự động, quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), đến sử dụng nguồn nước sạch qua hệ thống lọc hiện đại và phân bón hữu cơ vi sinh. Nhờ đó, dưa phát triển khỏe mạnh, năng suất cao, chất lượng đồng đều, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu.
Để có được những trái dưa đạt chuẩn, HTX chú trọng nhiều yếu tố, như đất trồng phù hợp, pH từ 6 - 6,8, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt; gieo hạt vào mùa xuân khi thời tiết ấm áp; thường xuyên theo dõi độ ẩm, tưới nước hợp lý và bón phân hữu cơ kết hợp hóa học đúng liều lượng. Đặc biệt, giai đoạn ra hoa, việc thụ phấn được kiểm soát kỹ để bảo đảm sản lượng và chất lượng.
Việc áp dụng các thiết bị tưới tự động, cảm biến độ ẩm đất và công nghệ sinh học trong phòng trừ sâu bệnh không chỉ tiết kiệm thời gian, giảm chi phí, hạn chế sử dụng thuốc hóa học, mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Đồng thời, có thể theo dõi sự phát triển của cây qua các ứng dụng trên điện thoại, từ đó đưa ra quyết định kịp thời, chính xác.
Dưa lưới gần đến kỳ thu hoạch
ẢNH: DUY TÂN
HTX còn phối hợp Ban Quản lý Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Hậu Giang (cũ) triển khai dự án chuyển giao công nghệ, chế biến rượu vang và dưa lưới sấy dẻo. Từ kết quả đó, HTX đầu tư máy móc sản xuất, đưa rượu vang dưa lưới ra thị trường và đạt chứng nhận OCOP 4 sao cấp huyện của H.Châu Thành, Hậu Giang (cũ) vào tháng 6.2024. HTX đang hướng tới chế biến sâu với nước ép, dưa muối chua… nhằm tận dụng nguyên liệu sẵn có và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Hiện, HTX dưa lưới Ngọc Thành có 12 nhà lưới với diện tích 8 ha, mỗi năm cung ứng từ 100 - 150 tấn dưa ra thị trường. Bên cạnh sản xuất, HTX còn đầu tư du lịch sinh thái, xây dựng homestay đón khách trải nghiệm nông trại.
Chị Trần Thu Trang (35 tuổi, ngụ TP.HCM) lần đầu đến Cần Thơ đã chọn homestay của HTX Ngọc Thành để trải nghiệm. Chị thích thú khi được mặc áo bà ba, đi dạo trong những nhà lưới hiện đại, tự tay cắt dưa mang về làm quà.
Sinh viên đến thực tập tại vườn dưa lưới của bà Út
ẢNH: DUY TÂN
Còn anh Quốc Huy (du khách đến từ TP.Đà Nẵng) hào hứng tham gia quy trình chế biến rượu vang dưa lưới . "Không ngờ từ trái dưa tươi lại có thể tạo ra sản phẩm độc đáo như vậy. Đây là trải nghiệm khó quên và chắc chắn tôi sẽ giới thiệu bạn bè đến thử", anh Huy bày tỏ.
Bà Út kỳ vọng: "Chúng tôi mong muốn liên kết thêm 5 - 10 nhà vườn để tạo sản phẩm du lịch cộng đồng, giúp du khách có nhiều trải nghiệm và quay lại nhiều lần".
Ngoài ra, trang trại cũng trở thành "phòng thực hành ngoài trời" cho sinh viên ngành nông nghiệp. Mỗi năm, có khoảng 15 - 20 sinh viên đến thực tập, học hỏi kỹ thuật trồng trọt, quản lý sản xuất và ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp. Đây là cách HTX góp phần lan tỏa kiến thức và truyền cảm hứng khởi nghiệp nông nghiệp cho thế hệ trẻ.
Theo ông Lương Văn Tây, Chủ tịch UBND xã Đông Phước, địa phương đang định hướng phát triển thương mại, dịch vụ tại TT.Cái Tắc (cũ), còn Đông Phước A và Đông Thạnh tập trung vào nông nghiệp công nghệ cao, VietGAP và du lịch sinh thái. "HTX dưa lưới đang phát triển mạnh, xã sẽ đầu tư thêm hạ tầng giao thông nông thôn, nội đồng để kết nối các vùng", ông Tây nhấn mạnh.
Từ một trang trại nhỏ ban đầu, đến nay, HTX dưa lưới Ngọc Thành đã xây dựng được chuỗi giá trị khép kín: trồng - chế biến - tiêu thụ - du lịch trải nghiệm. Đây chính là nền tảng quan trọng để trái dưa lưới Cần Thơ vươn xa hơn trên thị trường.