Quá khủng: Tuyến đường sắt dài gần 400 km, áp dụng công nghệ chưa từng có tại Việt Nam dự kiến chọn 4 - 5 “ông lớn” Trung Quốc liên danh cùng nhà thầu trong nước

Theo kết luận của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ triển khai Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, lãnh đạo Bộ Xây dựng nhấn mạnh bối cảnh hiện nay đòi hỏi mức độ tập trung và quyết liệt cao nhất nhằm đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt trọng điểm quốc gia.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, dự án hiện đang bước vào giai đoạn then chốt, đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các mốc thời gian đã được xác lập để bảo đảm sự đồng bộ về kỹ thuật và tiến độ với phía Trung Quốc.

"Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cam kết chung cũng như hiệu quả tổng thể của toàn tuyến", kết luận của Bộ trưởng nêu rõ.

Trên cơ sở đó, Ban Quản lý dự án Đường sắt được yêu cầu hoàn thành công tác khảo sát, thiết kế đối với 16 nhà ga còn lại thuộc dự án thành phần 1, đồng thời phấn đấu lựa chọn nhà thầu thi công trong quý I/2026.

Song song, các đơn vị liên quan phải phối hợp chặt chẽ để hoàn tất Báo cáo nghiên cứu khả thi trong tháng 3/2026, làm cơ sở để Việt Nam và Trung Quốc tổ chức thẩm định.

Cùng với việc hoàn thiện hồ sơ dự án, các đơn vị cần sớm hoàn chỉnh phương án nối ray, bảo đảm không ảnh hưởng đến kế hoạch khởi động đàm phán và ký kết "Hiệp định xây dựng công trình cầu đường sắt qua biên giới thuộc đoạn tuyến đường sắt kết nối giữa ga Lào Cai (Việt Nam) và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc)", dự kiến triển khai trong tháng 3/2026.

Đối với dự án thành phần 2, Bộ trưởng yêu cầu hoàn thành lựa chọn nhà thầu tư vấn lập thiết kế kỹ thuật trong tháng 1/2026; đồng thời nghiên cứu xây dựng kế hoạch lựa chọn từ 4- 5 nhà thầu thi công lớn của Trung Quốc liên danh với các nhà thầu Việt Nam đủ năng lực và điều kiện

Ngoài ra, Bộ Xây dựng yêu cầu khẩn trương hoàn tất các thủ tục, lựa chọn và ký hợp đồng tư vấn trước ngày 20/1/2026 để rà soát, tính toán việc chuyển đổi bộ tiêu chuẩn, định mức của Trung Quốc áp dụng cho dự án. Đây được xem là cơ sở quan trọng để xây dựng Thông tư về quản lý chi phí, định mức đơn giá đối với dự án thành phần 2.

Trong quá trình triển khai, các chủ đầu tư, tư vấn và nhà thầu được yêu cầu chủ động phối hợp chặt chẽ với các đơn vị giải phóng mặt bằng nhằm kịp thời tháo gỡ các vướng mắc phát sinh. Đặc biệt, việc thường xuyên trao đổi, làm việc với các địa phương về tiến độ giải phóng mặt bằng, các vấn đề liên quan giao cắt công trình của địa phương.

Xác định giải phóng mặt bằng là khâu then chốt quyết định tiến độ khởi công, Bộ trưởng yêu phải hoàn thành việc bàn giao toàn bộ tim tuyến, mốc giới và phạm vi GPMB cho các địa phương khi có đủ cơ sở pháp lý. Đặc biệt lưu ý chủ động phối hợp xử lý sớm việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật (điện, nước...) để tránh tình trạng gây đình trệ toàn bộ dự án.

Theo quy hoạch, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km, tuyến nhánh khoảng 27,9 km, sử dụng đường đơn khổ 1.435 mm, áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray, phục vụ vận chuyển đồng thời hành khách và hàng hóa.

Tốc độ thiết kế đạt 160 km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng; 120 km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội và 80 km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.

Tuyến đi qua 6 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Phòng. Điểm đầu tuyến tại vị trí nối ray với đường sắt Trung Quốc thuộc địa phận phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai; điểm cuối tại ga cảng Lạch Huyện, đặc khu Cát Hải, thành phố Hải Phòng.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 203.000 tỷ đồng, được triển khai theo hình thức đầu tư công. Tiến độ thực hiện dự kiến lập Báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025 và phấn đấu hoàn thành toàn bộ dự án chậm nhất vào năm 2030.

Đây là dự án quan trọng quốc gia, có quy mô lớn, áp dụng công nghệ kỹ thuật chưa từng triển khai tại Việt Nam, đồng thời đi qua nhiều khu vực dân cư đông đúc, khu công nghiệp và vùng có điều kiện địa hình, địa chất phức tạp.