Quy định sử dụng ghế trẻ em trên ô tô tại các nước như thế nào?

Tai nạn giao thông vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em trên toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc sử dụng ghế trẻ em đúng cách có thể giảm tới 70% nguy cơ tử vong cho trẻ khi ngồi ô tô. Chính vì vậy, hầu hết các quốc gia phát triển đều có quy định cụ thể và nghiêm ngặt về thiết bị này.

Mỹ: Quy định chi tiết theo từng độ tuổi

Tại Mỹ, việc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em được quy định tùy theo mỗi bang nhưng đều dựa trên khuyến nghị chung của Cục An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia (NHTSA) như sau:

● Trẻ dưới 2 tuổi phải sử dụng ghế quay mặt về phía sau.

● Trẻ từ 2 đến 4 tuổi có thể chuyển sang ghế quay mặt về phía trước, có dây đai an toàn 5 điểm.

● Trẻ 4 - 8 tuổi, khi đã vượt ngưỡng chiều cao quy định được khuyến nghị sử dụng ghế nâng (booster seat).

Vi phạm quy định này, người lái xe có thể bị phạt tiền, thậm chí tước bằng lái ở một số bang. Các chiến dịch tuyên truyền như Click It or Ticket hay Buckle Up for Life đã góp phần nâng tỷ lệ sử dụng ghế trẻ em ở Mỹ lên hơn 90%.

Anh: Bắt buộc đến 12 tuổi hoặc 135 cm

Theo quy định của Chính phủ Anh, trẻ dưới 12 tuổi hoặc cao dưới 135 cm phải ngồi ghế an toàn phù hợp với độ tuổi và cân nặng. Có 3 nhóm chính:

Nhóm 0/0+: Dành cho trẻ sơ sinh đến 13 kg, ghế quay về phía sau.

Nhóm 1: Trẻ 9 - 18 kg, ghế có dây đai 5 điểm.

Nhóm 2/3: Trẻ 15 - 36 kg, dùng ghế nâng.

Tại Anh, cảnh sát có quyền xử phạt đến 500 bảng Anh (khoảng 17,3 triệu đồng) nếu phát hiện vi phạm. Quốc gia này cũng khuyến khích sử dụng ghế chuẩn ISOFIX để giúp cố định ghế vào khung xe an toàn hơn.

Nhật Bản và Hàn Quốc: Siết chặt quy định, nâng cao nhận thức

Tại Nhật Bản, luật yêu cầu mọi trẻ dưới 6 tuổi phải ngồi ghế an toàn khi di chuyển bằng ô tô. Mức phạt với người vi phạm là mất điểm bằng lái.

Chính phủ nước này thường xuyên tổ chức các chiến dịch tuyên truyền ở bệnh viện phụ sản, trường mẫu giáo để nâng cao ý thức phụ huynh.

Tại Hàn Quốc, quy định tương tự áp dụng cho trẻ dưới 6 tuổi và cảnh sát có thể phạt tới 60.000 won (khoảng 1,1 triệu đồng) nếu không tuân thủ. Đặc biệt, các hãng xe mới đều được yêu cầu tích hợp sẵn chốt ISOFIX cho ghế trẻ em .

Trung Quốc: Bước tiến mới trong bảo vệ trẻ nhỏ

Trước đây, việc sử dụng ghế an toàn ở Trung Quốc chủ yếu mang tính khuyến nghị. Tuy nhiên, từ năm 2023, Luật Giao thông đường bộ sửa đổi đã quy định bắt buộc trẻ dưới 4 tuổi phải sử dụng ghế an toàn. Một số thành phố như Thượng Hải hay Thâm Quyến còn áp dụng mức phạt lên tới 500 nhân dân tệ (khoảng 1,8 triệu đồng) cho người vi phạm.

Dù quy định ở mỗi quốc gia khác nhau, mục tiêu chung vẫn là bảo vệ trẻ nhỏ – những hành khách dễ tổn thương nhất khi ngồi trên ô tô.

Việt Nam quy định thế nào về thiết bị an toàn cho trẻ em?

Tại Việt Nam, theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, từ ngày 1/1/2026 sẽ chính thức áp dụng quy định mới về việc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô.

Khoản 3 Điều 10 của Luật quy định, từ ngày 1/1/2026, khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có 1 hàng ghế. Người lái xe phải sử dụng và hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em.

Theo Nghị định 168, nếu vi phạm quy định này, người lái xe sẽ bị phạt tiền từ 800 nghìn đồng đến 1 triệu đồng.

Tài xế ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh tiểu học hoặc xe kinh doanh vận tải kết hợp đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học mà không có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi hoặc không có ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi theo quy định sẽ bị phạt 1 - 2 triệu đồng.

Chủ xe kinh doanh vận tải sẽ bị xử phạt 3 - 4 triệu (cá nhân) hoặc 6 - 8 triệu đồng (tổ chức) nếu sử dụng ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh tiểu học hoặc xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học mà không có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi hoặc không có ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi theo quy định.