Quyết đoạn tuyệt mặt hàng then chốt của Mỹ, nền kinh tế 18.000 tỷ USD lập tức đặt mua 1,3 triệu tấn từ nhà cung cấp khác chỉ trong 2 ngày nhờ miễn thuế xuất khẩu

Các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã tăng cường mua đậu nành từ Argentina sau khi nước này tạm thời bãi bỏ thuế xuất khẩu đối với ngũ cốc và các sản phẩm phụ, giúp giá trở nên cạnh tranh.

Kể từ khi chính sách miễn thuế của Argentina có hiệu lực ngày 22/9, khách Trung Quốc đã đặt khoảng 20 lô hàng, tương đương 1,3 triệu tấn đậu nành, Reuters dẫn lời 2 thương nhân cho biết. Phần lớn các hợp đồng này giao vào tháng 11 và khoảng 20% khối lượng sẽ được vận chuyển vào năm sau, tính từ mùa vụ mới của Argentina bắt đầu từ tháng 4.

Argentia vốn định miễn thuế xuất khẩu 25-31% đối với ngũ cốc và các sản phẩm phụ đến hết tháng 10 hoặc cho đến khi kim ngạch xuất khẩu đạt 7 tỷ USD. Nhưng đến ngày 24/9, nước này đã tái áp dụng thuế vì đã đạt được mục tiêu.

Động thái của Bắc Kinh khiến thị phần đậu nành Mỹ trong cơ cấu nhập khẩu bị thu hẹp trong bối cảnh nông dân Mỹ bước vào vụ thu hoạch bội thu. Giữa lúc căng thẳng thương mại tiếp diễn, Trung Quốc tiếp tục ngừng mua đậu nành của Mỹ.

Tỷ trọng đậu nành Mỹ trong nhập khẩu của Trung Quốc đã giảm xuống chỉ còn 21% vào năm 2024, so với mức 34% vào năm 2017, trước khi chiến tranh thương mại nổ ra. Trong khi đó, Brazil, đối thủ cạnh tranh lớn nhất, đã gia tăng thị phần lên tới 71%, từ mức 53% cách đây 7 năm.

Đậu nành của Mỹ trở nên cực kỳ đắt đỏ đối với khách hàng Trung Quốc do mức thuế trả đũa của Bắc Kinh.

“Về cơ bản, Trung Quốc sẽ có đủ đậu nành mà không cần hàng Mỹ”, một thương nhân tại một công ty quốc tế vận chuyển đậu sang Trung Quốc và là một trong những người mua hàng cho biết.

Theo các nhà giao dịch, các hợp đồng mua mới gồm cả hàng vụ cũ và mới, được chào bán với mức cao hơn khoảng 2 USD/giạ so với hợp đồng đậu nành CBOT kỳ hạn tháng 11.

Wang Wenshen, nhà phân tích tại Sublime China Information, cho biết biên lợi nhuận ép dầu từ đậu nành Argentina hiện ở mức khoảng 200 nhân dân tệ/tấn (28 USD). Ông dự báo Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng tốc nhập khẩu từ Argentina để lấp khoảng trống nguồn cung từ tháng 11 đến tháng 1. “Điều này sẽ càng làm giảm sự phụ thuộc vào đậu nành Mỹ”, Wang nói.

Argentina, một trong những nhà cung cấp ngũ cốc hàng đầu thế giới, coi nông nghiệp là ngành xuất khẩu trụ cột.

Thương chiến đã buộc Trung Quốc phải tăng cường mua đậu nành từ Brazil và Argentina để thay thế nguồn cung đậu nành từ Mỹ. Trong niên vụ 2024/25, xuất khẩu đậu nành của Argentina tăng lên mức cao nhất trong 6 năm là 8,81 triệu tấn nhờ nhu cầu cao từ Trung Quốc.

Trước tin Trung Quốc đặt mua 20 lô đậu nành từ Argentina chỉ trong 2 ngày, Hiệp hội Đậu nành Mỹ (ASA) ngày 24/9 kêu gọi chính quyền Tổng thống Trump sớm đạt thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.

Trong thư gửi ông Trump, Chủ tịch ASA Caleb Ragland cho biết: “Trung Quốc là nước nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới và vốn là thị trường xuất khẩu hàng đầu của Mỹ. Tuy nhiên, trong niên vụ mới, Mỹ chưa nhận được đơn hàng nào từ Trung Quốc do mức thuế trả đũa 20%. Brazil và nay là Argentina đã chiếm lĩnh thị trường, gây thiệt hại trực tiếp cho nông dân Mỹ”.

Ông Ragland nhấn mạnh giá đậu tương Mỹ đang giảm khi mùa thu hoạch bắt đầu, còn chính phủ Mỹ lại cam kết hỗ trợ Argentina 20 tỷ USD, tạo điều kiện cho nước này bán hàng sang Trung Quốc. “Nông dân Mỹ không thể tiếp tục chờ đợi. ASA kêu gọi Tổng thống Trump và nhóm đàm phán ưu tiên đạt thỏa thuận ngay với Trung Quốc khi kinh tế nông nghiệp đang chịu tổn thất nghiêm trọng”, ông Ragland nói.

Tham khảo: Reuters, The Fence Post