Rời bỏ Trung Quốc, những ‘gã khổng lồ’ Nhật Bản đặt cược lớn vào nơi ít ai ngờ

Chuyên trang về xe cộ Autoblog (Mỹ) mới đây đưa tin, Toyota, Honda và Suzuki đang chuyển đổi cơ cấu sản xuất với hơn 11 tỷ USD đầu tư mới, và điểm đến mới đã khiến nhiều người bất ngờ.

Những tập đoàn ô tô Nhật Bản này đang nhanh chóng xây dựng năng lực sản xuất tại Ấn Độ, đánh dấu một trong những bước chuyển chiến lược quan trọng nhất trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.

Toyota và Suzuki đã cam kết đầu tư 11 tỷ USD để mở rộng năng lực sản xuất và xuất khẩu tại Ấn Độ; trong khi Honda tuyên bố sẽ chọn nước này làm cơ sở sản xuất một trong những mẫu xe điện dự kiến của hãng, bắt đầu từ năm 2027.

Đầu tư trực tiếp hàng năm của Nhật Bản vào Ấn Độ đã tăng hơn 7 lần trong giai đoạn 2021-2024, hiện ở mức 1,92 tỷ USD. Trong khi đó, đầu tư của Nhật Bản vào Trung Quốc đã giảm 83% trong cùng kỳ, xuống còn gần 300 triệu USD.

Tại sao Ấn Độ là một lựa chọn chiến lược?

Theo Autoblog, Ấn Độ mang lại cho các nhà sản xuất Nhật Bản những thứ mà Trung Quốc không còn có thể cung cấp: chi phí thấp hơn, nguồn lao động dồi dào và sự bảo vệ trước các đối thủ xe điện Trung Quốc đang phải đối mặt với những hạn chế tại thị trường Ấn Độ.

Việc mở rộng sản xuất đang diễn ra mạnh mẽ. Toyota đã công bố khoản đầu tư hơn 3 tỷ USD để mở rộng nhà máy hiện có ở miền nam Ấn Độ và xây dựng một nhà máy mới, nâng công suất lên hơn 1 triệu xe.

Suzuki đang đầu tư 8 tỷ USD để nâng cao năng lực sản xuất lên 4 triệu xe mỗi năm, tăng từ mức 2,5 triệu xe hiện tại.

Sức mạnh xuất khẩu của Ấn Độ đang tăng trưởng nhanh chóng. Quốc gia này đã sản xuất 5 triệu xe du lịch (ô tô chở người có tối đa 9 chỗ ngồi) trong năm tài chính 2024, với khoảng 800.000 xe được xuất khẩu. Tổng lượng xuất khẩu ô tô tăng 19% trong năm 2024, đạt hơn 5,3 triệu xe, nhờ vào lượng hàng xuất khẩu mạnh mẽ sang Mỹ Latin và Châu Phi.

Autoblog đưa tin, trong khi Trung Quốc sản xuất hơn 26 triệu xe vào năm 2023, đà tăng trưởng của Ấn Độ lại cho thấy một khía cạnh khác: điểm mấu chốt là xe du lịch và linh kiện xuất khẩu từ Ấn Độ được miễn thuế quan tại Mỹ, ít nhất là ở thời điểm hiện tại.

Cuộc đua giành vị trí thứ ba đang nóng dần lên

Ấn Độ đã khẳng định vị thế là thị trường ô tô lớn thứ ba thế giới, vượt qua Nhật Bản vào năm 2023 với 4,27 triệu xe được bán ra so với 4,25 triệu xe của Nhật Bản. Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn còn kém xa Trung Quốc và Mỹ, hai quốc gia sản xuất lần lượt khoảng 26 triệu và 10,6 triệu xe trong cùng năm. Trong khi các nhà sản xuất ô tô Mỹ tăng cường sản xuất xe tải và xe thể thao đa dụng (SUV), các thương hiệu Nhật Bản đang tái định vị để thống trị phân khúc xe giá rẻ trên toàn cầu thông qua hoạt động sản xuất tại Ấn Độ.

Theo Autoblog, lợi thế nhân khẩu học của Ấn Độ là rất lớn. Ngành công nghiệp ô tô của nước này đã tăng trưởng 60% kể từ năm 2015, từ 2,6 triệu xe lên 4,2 triệu xe. Tuy nhiên, với việc chỉ sở hữu 44 xe trên 1.000 người so với 502 xe của Nhật Bản và 251 xe của Trung Quốc, Ấn Độ vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển.

Đối với những người mua xe tại Mỹ đang chứng kiến giá xe tăng cao, việc Ấn Độ nổi lên như một trung tâm sản xuất chi phí thấp cuối cùng có thể giúp giảm bớt gánh nặng cho các đại lý tại "xứ sở cờ hoa".