“Sốt đất” điên cuồng, tràn lan hiện tượng “lãi ảo”

Cơn sốt bất động sản vẫn đang tiếp tục lan rộng ở nhiều tỉnh thành, điều này phần nào tạo ra thế khó cho thị trường khi người có nhu cầu thực chờ "hạ nhiệt", còn người bán lại ngập ngừng rồi “hét giá”. 

Theo nhìn nhận của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), thị trường bất động sản Việt Nam năng động và có nhiều động lực phát triển nhất châu Á, với tốc độ tăng trưởng bình quân 15% mỗi năm.

Hệ thống hạ tầng kết nối là động lực lành mạnh thúc đẩy thị trường. Trong thời gian qua, giá bất động sản đã liên tục tăng bất chấp Covid-19. Theo VARS, giá dao động mạnh tại nhiều địa phương cho thấy quá trình đô thị hóa đang diễn ra cân bằng.

Theo tính toán của bộ phận xử lý dữ liệu VARS, 9 tỉnh thành có mức độ dao động giá cao nhất lần lượt là Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, Đà Nẵng, Hải Phòng, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, An Giang, Bắc Giang.

Tại Hà Nội, trong năm vừa qua nguồn cung bất động sản nhà ở khan hiếm do tốc độ phê duyệt dự án chậm. 80% các sản phẩm chào bán là hàng tồn kho từ các năm trước. Giá căn hộ chung cư ổn định hoặc tăng nhẹ, trong khi giá nhà đất tăng mạnh từ 20 - 30%. Các đợt sốt đất nền cục bộ đã diễn ra tại các huyện ngoại thành, đặc biệt là những huyện có thông tin lên quận.

Tại khu vực phía nam, TP. HCM chứng kiến mức sụt giảm cả cung và cầu tại các phân khúc đất nền, căn hộ, nhà phố/biệt thự. Khu đông dẫn dắt nguồn cung căn hộ, nhà phố/biệt thự. Các huyện ngoại thành như Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, quận 9 cũ dẫn dắt nguồn cung phân khúc đất nền. Tuy nguồn cung cao hơn so với nhu cầu nhưng tất cả các phân khúc đều ghi nhận sự gia tăng về giá so với năm 2020. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục duy trì trong năm 2022.

Việc phát triển TP. Thủ Đức cùng tốc độ đô thị hóa mau chóng cũng đã giúp Đồng Nai phát triển mạnh mẽ. Với tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ cùng vị trí thuận lợi, thị trường này cùng với Long An, Bình Dương được đánh giá là những ngôi sao mới trên thị trường bất động sản.

Nhìn nhận về thị trường bất động sản thời gian qua, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đánh giá:” Giá bất động sản liên tục tăng, trong đó nhà ở đặc biệt là tại khu vực đô thị quá cao so với mặt bằng thu nhập chung của người dân.

Giá bất động sản một số khu vực, một số phân khúc đặc biệt là đất nền tăng nhanh trong thời gian ngắn do xuất hiện các thông tin chưa rõ ràng về quy hoạch hành chính từ huyện, thị xã lên quận, thành phố; về chủ trương đầu tư xây dựng các khu đô thị, khu du lịch mới, đầu tư xây dựng sân bay. Từ đó, dẫn đến giới đầu cơ, môi giới lợi dụng để thổi giá thu lợi”.

Tuy nhiên, nghịch lý xuất hiện khi giá đất tại nhiều nơi do đầu cơ thổi giá liên tục leo thang, bỏ qua rất xa khả năng chi trả của đại đa số người có nhu cầu thực. Theo đó, xảy ra hiện tượng “lãi ảo”, giá tăng chỉ là truyền miệng còn thực tế giao dịch lại rất ít.

Nhìn nhận về thực tế này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM cho rằng, giá đất “thoát ly” giá trị thực không phù hợp với “quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh, quy luật cung - cầu” và không phù hợp với thực tiễn của thị trường bất động sản, có thể trở thành “dao hai lưỡi” vừa thiệt hại cho người tiêu dùng, vừa có thể bất lợi cho chính các chủ đầu tư vì làm tăng lượng hàng tồn kho. Người muốn mua nhà không mua nổi, người muốn bán cũng khó xuống hàng. Cuối cùng không có mấy giao dịch, đường cung - đường cầu khó gặp nhau.

“Hiện nay, TP. HCM gần như không thể tìm ra dự án nhà ở thương mại có mức giá dưới 30 triệu đồng/m2 sàn căn hộ. Với giá đất trúng đấu giá 4 lô đất Thủ Thiêm hồi cuối năm 2021 quá cao có thể tác động tiêu cực lan tỏa đến tất cả các phân khúc thị trường bất động sản, gây trở ngại rất lớn cho việc thực hiện mục tiêu kéo giảm giá nhà, trước hết là mục tiêu phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá phù hợp tại thành phố. Trong khi đó, thu nhập của người dân lại không theo kịp với sự tăng giá của bất động sản. Chưa kể, trải qua 2 năm dịch bệnh, khả năng chi trả của người dân đã bị kéo xuống do công việc đứt gãy. Bước sang năm thứ 3, tình hình kinh tế - xã hội có nhiều biến động, giá các mặt hàng thiết yếu tăng cao, nguy cơ lạm phát vượt mức 4% sẽ xảy ra, khi đó sức mua nhà của người dân lại càng thấp”, ông Lê Hoàng Châu phân tích.

Trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao vượt quá khả năng chi trả của người dân, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM cho rằng, các dự án cũ được “trao qua bán lại” nhiều lần sẽ không hấp dẫn nhà đầu tư bằng các dự án mới bung ra thị trường.

Các dự án khi đã được trao tay qua nhiều nhà đầu tư từ F0 cho đến F1, F2, F3… chắc chắn giá bất động sản sẽ bị đội lên, lúc này người dân có nhu cầu ở thực sẽ vô cùng khó mua. Trong khi đó, dự án mới từ các chủ đầu tư uy tín thì mức giá sẽ phù hợp hơn, người dân dễ tiếp cận hơn.

“Đừng nghĩ nhà cũ mà giá rẻ, nhiều người mua nhà cũ nhưng lại đắt hơn cả nhà mới nếu không tìm hiểu kỹ. Trải qua nhiều lần trao tay ở các đời nhà đầu tư, giá nhà sẽ tăng lên. Khi đó, mua nhà mới trực tiếp từ chủ đầu tư dự án sẽ có khả năng nhận được mức giá phù hợp hơn”, ông Châu nói.

Bà Đỗ Thu Hằng - Giám đốc Cấp cao, Bộ phận Tư vấn và Nghiên cứu, Savills Hà Nội cũng cho hay: “Các dự án đã bán có thể không thu hút được nhà đầu tư đâu vì giá cao quá. Dự án mới sẽ thu hút hơn, thiết lập giá ở mức hợp lý để còn bán ở các giai đoạn sau. 

Hiện nay, nhiều nhà đầu tư đã bị “mắc kẹt” do mua đất vào các đợt sốt nóng, trong khi sự phát triển hạ tầng, dịch vụ chưa theo kịp. Giá nhà đất chào bán cao nhưng không dễ bán đang làm khó chính các chủ đầu tư dự án dự định tung hàng trong năm nay. Thực tế, một số dự án liền kề, shophouse đã đưa ra mức giá bán tăng gần gấp đôi so với năm ngoái nhưng không dễ tìm người mua”.

Theo đó, các chuyên gia cho biết, nếu không tính toán đúng nhu cầu thị trường, các nhà đầu tư này sẽ tự tạo thế khó cho mình “tiến không được, lùi không xong”.

“Giá nhà tăng cao, trong khi thanh khoản thấp, nhà đầu tư rất dễ rơi vào tình cảnh “gậy ông đập lưng ông”. Ôm hàng nhưng khó bán, bán không ai mua sẽ khiến nhà đầu tư lãi ảo. Đặc biệt, với những nhà đầu tư đang chịu áp lực lãi vay ngân hàng, thực tế này sẽ vô cùng bất lợi”, ông Lê Hoàng Châu cảnh báo.