Sáng 16-9, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã trình bày chuyên đề 2 về những nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân và Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết.
Phó Thủ tướng Lê Thành Long trình bày những nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 72-NQ/TW. Ảnh: Nhật Bắc
Đây là một trong 4 Nghị quyết được quán triệt triển khai thực hiện, gồm Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Theo Phó Thủ tướng Lê Thành Long, các văn kiện, nghị quyết Đại hội Đảng, nghị quyết của Bộ Chính trị, kết luận, chỉ thị của Ban Bí thư thể hiện rõ chủ trương, mục tiêu trong chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Nghị quyết 72 nêu rõ mục tiêu đến năm 2030 nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc và tuổi thọ khỏe mạnh của nhân dân. Cụ thể, tăng chiều cao trung bình của trẻ em và thanh, thiếu niên niên từ 1-18 tuổi thêm tối thiểu 1,5 cm; tuổi thọ trung bình đạt 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm. Giảm gánh nặng bệnh tật và kiểm soát các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe… Người dân được tiếp cận dịch vụ y tế có chất lượng, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Đáng chú ý, từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế. Đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình...
Tầm nhìn đến năm 2045, một số mục tiêu đáng chú ý được nêu ra, đó là người dân có tuổi thọ trung bình đạt trên 80 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh tăng lên trên 71 tuổi, tầm vóc, thể lực, chiều cao trung bình của thanh niên tương đương các quốc gia có cùng mức phát triển.
Hệ thống y tế hiện đại, công bằng, hiệu quả, bền vững, lấy phòng bệnh làm ưu tiên hàng đầu, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao và đa dạng của nhân dân.
Theo Phó Thủ tướng, Nghị quyết 72 đề ra 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp như đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện trong lĩnh vực y tế. Trong đó, chọn ngày Sức khỏe thế giới 7/4 hằng năm là "Ngày Sức khỏe toàn dân"; tăng cường tuyên truyền, giáo dục, tư vấn, phổ biến kiến thức.
Nhiệm vụ tiếp theo là kịp thời hoàn thiện thể chế, tập trung nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất là y tế dự phòng, y tế cơ sở, phát huy thế mạnh của y học cổ truyền; nâng cao y đức, phát triển nhân lực y tế chất lượng, đồng bộ, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh và hội nhập quốc tế. Trong đó, nghị quyết yêu cầu phải đổi mới toàn diện phong cách, tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, người bệnh.
Nhiệm vụ khác là đẩy mạnh cải cách tài chính y tế và phát triển hiệu quả, bền vững chính sách BHYT.
Cụ thể, Ngân sách Nhà nước bảo đảm các nhiệm vụ chi đáp ứng yêu cầu cơ bản, thiết yếu và giữ vai trò chủ đạo; ưu tiên bố trí và bảo đảm mức tăng chi ngân sách nhà nước hằng năm cho y tế; triển khai khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm một lần; miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi BHYT; nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng bền vững Quỹ BHYT; chủ động phòng, chống dịch bệnh, ứng phó sự kiện y tế khẩn cấp, bảo đảm an ninh y tế.
Hai nhóm nhiệm vụ, giải pháp cuối là đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong chăm sóc sức khoẻ; đẩy mạnh phát triển y tế tư nhân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển y tế.
Dành thời gian nói thêm về ba nội dung rất được quan tâm trong Nghị quyết 72 là phụ cấp ưu đãi nghề, kinh phí khám sức khỏe định kỳ hoặc là khám sàng lọc, chính sách miễn viện phí cơ bản và câu hỏi đặt ra Nhà nước có đủ nguồn lực không, Phó Thủ tướng nêu rõ ước tính từ Bộ Y tế.
Với phụ cấp ưu đãi nghề, theo Phó Thủ tướng, các phụ cấp được đưa ra ở những mức khác nhau cho các đối tượng khác nhau, có thể từ 70% đến 100% so với mức lương. Bên cạnh đó là phụ cấp cho các nhóm nhân viên y tế khác nhau làm việc tại các cơ sở y tế công lập ở vùng sâu, xa, miền núi khó khăn, y tế cơ sở, y tế dự phòng…
Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết dự kiến cần phải chi 4.335 tỉ đồng/năm ngoài kinh phí trả lương cho nhân viên y tế và khẳng định kinh phí này có thể cân đối được.
Về kinh phí khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc, với ước tính tròn 100 triệu dân, mỗi lần khám định kỳ, sàng lọc là khoảng 300.000 đồng, như vậy cần tổng cộng 30.000 tỉ đồng.
Trong số này, nếu người khám là người lao động khám định kỳ hoặc khám sàng lọc thì người sử dụng lao động phải chi trả với ước tính tổng cộng 4.800 tỉ đồng cho 16 triệu lao động. Phần Nhà nước phải chi khoảng 25.200 tỉ đồng.
Với chính sách miễn viện phí cơ bản, Phó Thủ tướng cho hay, các nước trên thế giới đều rất thận trọng và có nhiều cách thực hiện khác nhau. Theo ước tính của Bộ Y tế dựa trên số liệu năm 2024, quỹ bảo hiểm y tế thanh toán khoảng 140.000 tỉ đồng, người bệnh tự chi trả khoảng 21.545 tỉ đồng. Dự tính bắt đầu từ năm 2026, tối đa Nhà nước phải chi thêm khoảng 21.545 tỉ đồng/năm.
"Đến nay, kết dư quỹ bảo hiểm y tế còn trên dưới 49.000 - 50.000 tỉ đồng, như vậy có thể tạm đủ cho hai năm đầu nếu thực hiện chương trình và sau này phải tính lộ trình tăng phí để thu bảo hiểm y tế để cân đối dần"- Phó Thủ tướng nói thêm.
"Bộ Y tế nói riêng, Chính phủ nói chung tính toán tương đối kỹ và nhận thấy có khả năng cân đối được, có thể khả thi trong thời gian tới" - Phó Thủ tướng Lê Thành Long khẳng định.
Về nhiệm vụ, giải pháp, Nghị quyết đề ra 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Trong đó có đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện trong lĩnh vực y tế. Trong đó: Thống nhất nhận thức, hành động. Lồng ghép và ưu tiên các chỉ tiêu về y tế trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Chọn ngày Sức khỏe thế giới 7-4 hằng năm là "Ngày Sức khỏe toàn dân".