Báo Nga: Chiến thắng mới của Việt Nam

Hãng tin Sputnik (Nga) đăng bài viết có tiêu đề "Việt Nam chiến thắng trong cuộc đua FDI, làm gì để đón thêm hàng tỷ đô?".

Bài viết dẫn cập nhật của Cục Thống kê đến ngày 30/11/2025 cho biết, tổng vốn FDI (Đầu tư trực tiếp nước ngoài) đăng ký vào Việt Nam đạt 33,69 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Diễn biến này cho thấy Việt Nam vẫn duy trì được sức hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư quốc tế, nhất là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động và dòng vốn đang dịch chuyển mạnh theo hướng ưu tiên công nghệ cao, tiêu chuẩn xanh và quản trị rủi ro chặt chẽ hơn.

Việt Nam tiếp tục là điểm đến nổi bật của FDI

Bất chấp xu hướng giảm chung của dòng vốn toàn cầu, 11 tháng đầu năm 2025, lượng FDI đăng ký vào Việt Nam vẫn tăng 7,4%. Vốn giải ngân ước đạt 23,6 tỷ USD, tăng 8,9% và là mức cao nhất của giai đoạn 11 tháng trong 5 năm trở lại đây.

Công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là lĩnh vực thu hút mạnh nhất với 9,17 tỷ USD vốn cấp mới, chiếm hơn 57% tổng vốn cấp mới; tính chung vốn mới và điều chỉnh, ngành này nhận 16,52 tỷ USD, tương đương gần 60% tổng vốn đăng ký.

Các con số này phản ánh dòng vốn FDI đang đi đúng hướng ưu tiên phát triển công nghiệp và nâng tầm công nghệ.

Một điểm đáng chú ý khác là vốn điều chỉnh tăng mạnh. Đã có 1.318 dự án cũ đăng ký nâng vốn, tổng mức tăng thêm đạt 11,62 tỷ USD, cao hơn 17% so với cùng kỳ. Việc các nhà đầu tư lâu năm tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất được xem là chỉ dấu rõ ràng về niềm tin đối với môi trường kinh doanh và triển vọng kinh tế của Việt Nam.

Vốn thực hiện cũng tăng gần 9%, đạt khoảng 23,6 tỷ USD — mức cao nhất từ năm 2021 đến nay; riêng ngành chế biến, chế tạo chiếm khoảng 19,56 tỷ USD, tương đương gần 83% vốn giải ngân.

Nhiều chuyên gia đánh giá thành quả thu hút FDI thời gian qua không chỉ góp phần trực tiếp vào tăng trưởng kinh tế, mà còn thể hiện nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư của Chính phủ. Giai đoạn 2019–2025 cũng cho thấy sự nâng cấp rõ rệt về chất của dòng vốn FDI.

Tại Diễn đàn VBF mới đây, ông Wakabayashi Koichi – Chủ tịch JCCI – nhận xét doanh nghiệp Nhật đang chuyển từ mô hình sử dụng nhiều lao động sang tập trung giá trị công nghiệp cao, đẩy mạnh R&D, nâng cao năng lực sản xuất và quan tâm các dự án năng lượng chuyển đổi, thể hiện cam kết lâu dài với mục tiêu phát triển xanh và bền vững của Việt Nam.

Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng lưu ý rằng các chính sách về kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi số cần được cụ thể hóa bằng hệ thống giải pháp thực thi đồng bộ để Việt Nam có thể đón được những dòng vốn lớn trong các lĩnh vực này.

Họ đề xuất duy trì cơ chế đối thoại thường xuyên với Chính phủ để kịp thời đánh giá tác động chính sách, đồng thời cần có những biện pháp pháp lý tạm thời nhằm bảo vệ các dự án đang triển khai trước những thay đổi đột ngột về quy định.

Ở góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp Hàn Quốc, ông Hong Sun – Chủ tịch danh dự KoCham – cho biết Việt Nam đã chuyển trọng tâm thu hút đầu tư từ các ngành truyền thống như dệt may, giày dép sang công nghệ cao và bán dẫn.

Theo ông, Việt Nam có nhiều lợi thế cạnh tranh: lực lượng lao động trẻ, tay nghề khá, chi phí hợp lý; môi trường chính trị ổn định; mạng lưới FTA rộng; thị trường hơn 100 triệu dân và triển vọng tăng trưởng tích cực.

Ông cũng đánh giá cao chính sách mở cửa đầu tư, đặc biệt là các ưu đãi thuế và việc các bộ, ngành tích cực hỗ trợ doanh nghiệp.

Dù vậy, ông bày tỏ lo ngại nếu dự thảo Luật Công nghệ cao sửa đổi thu hẹp ưu đãi cho lĩnh vực bán dẫn, điều này có thể cản trở mục tiêu mở rộng đầu tư, chuyển giao công nghệ và phát triển nhân lực trong trung – dài hạn.

Ông cũng đề nghị Việt Nam nên linh hoạt hơn về chính sách visa và thẻ tạm trú cho nhà đầu tư nước ngoài, bởi hiện mức độ cạnh tranh chưa bằng Thái Lan hay Malaysia.

Nhiều doanh nghiệp FDI khác cũng nhấn mạnh Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư thông qua cải cách thể chế, đơn giản hóa thủ tục, phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao năng lực quản trị môi trường và tăng cường phối hợp giữa các địa phương.

Làm gì để giữ lợi thế trong "cuộc đua" FDI?

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, để tiếp tục thu hút dòng vốn chất lượng cao trong bối cảnh cạnh tranh khu vực ngày càng gay gắt, Việt Nam phải duy trì sự ổn định của khung thể chế, tránh thay đổi chính sách đột ngột, đồng thời hoàn thiện pháp lý liên quan đến đầu tư, đất đai và năng lượng.

Ông nhấn mạnh các quy định mới cần có lộ trình rõ ràng và phải tham vấn doanh nghiệp trong quá trình xây dựng.

Về hạ tầng, Việt Nam cần đẩy nhanh các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc – Nam, cảng biển, logistics, năng lượng, và hoàn thiện quy hoạch khu công nghiệp theo mô hình cụm ngành – đặc biệt cho chip bán dẫn, ô tô điện và năng lượng sạch.

Cùng với đó, hạ tầng mềm như hải quan số, cơ chế một cửa, dữ liệu chuẩn hóa được xem là yếu tố then chốt giảm chi phí cho doanh nghiệp FDI.

Ông cũng cho rằng Việt Nam phải nâng chất lượng nguồn nhân lực, tạo điều kiện thu hút chuyên gia nước ngoài và Việt kiều thông qua chính sách visa thuận lợi, hệ thống trường quốc tế và điều kiện sống tốt hơn, nhằm hình thành "hệ sinh thái nhân tài".

Công tác xúc tiến đầu tư cần đi vào chiều sâu, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như bán dẫn, công nghệ cao, năng lượng sạch, logistics và tài chính; chính sách ưu đãi phải ổn định trong 10–15 năm và gắn với yêu cầu chuyển giao công nghệ.

Sau khi dự án được cấp phép, cơ chế "chăm sóc sau đầu tư" — như tổ công tác xử lý vướng mắc và đối thoại định kỳ — giữ vai trò quyết định đối với việc mở rộng và tái đầu tư.

Theo ông, sự bền vững của dòng vốn FDI phụ thuộc vào "hợp đồng dài hạn" giữa nhà đầu tư và ba trụ cột: thể chế – con người – hạ tầng. Nếu các yếu tố này được vận hành hiệu quả, mức giải ngân kỷ lục hiện nay có thể chỉ là điểm khởi đầu.

Thống kê cũng cho thấy trong tổng 33,69 tỷ USD vốn FDI vào Việt Nam, Singapore dẫn đầu với 4,29 tỷ USD vốn cấp mới, tiếp theo là Trung Quốc và Hong Kong (Trung Quốc), tiếp tục khẳng định vai trò của những nhà đầu tư lớn tại thị trường Việt Nam.