Kể từ đầu năm nay, 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới đã duy trì một chuỗi các thỏa thuận đình chiến 90 ngày, nhưng thời hạn mới nhất sẽ kết thúc vào ngày 10/11 tới.
“Liệu có thể kéo dài thêm không? Có khả năng, nhưng mọi thứ sẽ được đàm phán trong vài tuần tới,” ông Bessent phát biểu về vấn đề này tại cuộc họp báo mới đây ở Washington.
Sau nhiều tháng ổn định tương đối, quan hệ Mỹ - Trung lại căng thẳng trở lại gần đây khi Washington mở rộng lệnh hạn chế công nghệ và đề xuất đánh thuế lên tàu biển Trung Quốc cập cảng Mỹ. Bắc Kinh đáp trả bằng việc công bố kế hoạch kiểm soát nghiêm ngặt với đất hiếm và các nguyên liệu chiến lược khác.
Giới kinh tế học nhận định các bước đi này từ cả hai bên đều nhằm "tích lũy quân bài thương lượng" trước thềm hội nghị cấp cao châu Á - Thái Bình Dương (APEC) dự kiến diễn ra tại Hàn Quốc cuối tháng.
Khi được hỏi liệu Mỹ và Trung Quốc có rơi vào cuộc chiến thương mại kéo dài nếu không đạt được thỏa thuận hay không, Tổng thống Donald Trump trả lời thẳng thắn: “Chúng ta đang chứng kiến điều đó rồi.”
Đại diện thương mại Mỹ, Jamieson Greer, bày tỏ nghi ngại về việc Trung Quốc sẽ thực sự thực thi kế hoạch đưa ra quy định hạn chế đất hiếm. Nguyên nhân là bởi bước đi này có thể bóp nghẹt chuỗi cung ứng toàn cầu, khi rất nhiều sản phẩm tiêu dùng chứa lượng nhỏ đất hiếm.
Tuy vậy, ông Bessent dự báo Mỹ và các đồng minh sẽ có phản ứng phối hợp. “Chúng tôi sẽ có một phản ứng toàn diện, vì các quan chức Trung Quốc không thể kiểm soát chuỗi cung ứng và hoạt động sản xuất cho phần còn lại của thế giới.”
Ông nhấn mạnh rằng tất cả các đối tác của Mỹ, từ châu Âu, Úc, Canada, Ấn Độ đến các quốc gia, vùng lãnh thổ ở châu Á, đang có mặt tại Washington trong khuôn khổ họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB). Đây là cơ hội để thống nhất phản ứng quốc tế trước kế hoạch của Bắc Kinh.
Tuần trước, Trung Quốc đã yêu cầu các công ty nước ngoài cần có sự cho phép của chính phủ nếu sản phẩm xuất khẩu có chứa thậm chí chỉ một lượng nhỏ đất hiếm có nguồn gốc Trung Quốc. Ngay sau đó, ông Trump đe dọa sẽ áp thêm 100% thuế lên hàng Trung Quốc từ ngày 1/11, đồng thời để ngỏ khả năng hủy cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình. Thậm chí, ông còn cảnh báo có thể cấm giao thương cả với các mặt hàng như dầu ăn, nguyên liệu chính trong sản xuất nhiên liệu sinh học.
Tuy nhiên, ông Bessent cho biết hiện tại Tổng thống Trump vẫn giữ lịch trình gặp ông Tập vào cuối tháng này tại Hàn Quốc. Ông cũng tiết lộ khả năng sẽ bay sang châu Á trước Tổng thống để gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong.
Theo ông Bessent, nhiều thông báo quan trọng về thương mại sẽ được đưa ra trong chuyến công du châu Á của Tổng thống Trump. Chặng đầu tiên sẽ là Hội nghị ASEAN tại Malaysia, sau đó là Nhật Bản và Hàn Quốc.
Trước nghi vấn rằng liệu thị trường chứng khoán sụt giảm có thúc ép chính quyền Trump quay lại bàn đàm phán với Trung Quốc, ông Bessent cho hay: “Chúng tôi không đàm phán vì thị trường chứng khoán giảm điểm. Lý do duy nhất là vì lợi ích kinh tế quốc gia.”