Cơ chế 'một gỡ, hai giao' giúp hạ tầng giao thông Hà Nội tăng tốc

10 tháng khởi công 7 cầu qua sông Hồng

Trong vòng 10 tháng đầu năm 2025, Hà Nội đã khởi công đến 7 cầu qua sông Hồng - chiếm trên 70% số lượng cầu đã được xây được trong 40 năm qua.

Tại lễ khởi công cầu Hồng Hà nằm trên tuyến đường Vành đai 4, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, theo quy hoạch và định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn 2045, lĩnh vực đầu tư cho Hà Nội tầng đô thị để phát triển Thủ đô là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách.

Mục tiêu quy hoạch đề ra, đến năm 2030, hạ tầng thành phố không chỉ kết nối thuận tiện trong các khu vực, các tuyến đường với nhau mà còn phải kết nối thông suốt đến các tỉnh, thành phố lân cận, giúp mở rộng không gian đô thị, giảm mật độ dân cư trong khu vực nội đô, giải quyết được ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường.

Để thực hiện được mục tiêu trên, thời gian qua TP Hà Nội đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách mang tính “đòn bẫy” để thúc đẩy phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông. Nhờ đó, chỉ trong 10 tháng đầu năm 2025, thành phố đã lần lượt khởi công 7 cầu qua sông Hồng. Đồng thời, thành phố cũng đang tăng tốc xây dựng dự án đường cao tốc Vành đai 4, có tổng mức đầu tư trên 56.000 tỷ đồng.

Theo ông Thanh, các dự án này có tổng mức đầu tư lớn. Nếu theo trình tự thông thường, thì mỗi dự án phải mất ít nhất 3 năm cho công tác chuẩn bị đầu tư, thiết kế kỹ thuật mới có thể khởi công. Tuy nhiên, sau khi các luật như Luật PPP, Luật Đất đai sửa đổi và Luật Thủ đô được Quốc hội thông qua, thành phố đã nghiên cứu, áp dụng ngay, giúp rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị dự án.

Cụ thể, với lĩnh vực hạ tầng, thành phố áp dụng cơ chế "một gỡ, hai giao", bao gồm: cho phép áp dụng cơ chế huy động vốn đầu tư từ nguồn lực xã hội (PPP); giao trách nhiệm giải phóng mặt bằng về chính quyền địa phương; áp dụng cơ chế “làn xanh” cho hồ sơ dự án nhóm A, công trình giao thông trọng điểm, cấp bách (hồ sơ được giao phải giải quyết chậm nhất trong vòng 48h).

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, thành phố tiếp tục xác định phát triển hạ tầng là khâu trọng tâm để phát triển thành phố theo hướng văn minh, hiện đại và là đô thị xanh. Để thực hiện được mục tiêu này, từ nay đến năm 2030 thành phố cần nguồn lực rất lớn, trong đó riêng nguồn vốn cần đến 5 triệu tỷ đồng. Đây là một nguồn đầu tư rất lớn và ngân sách sẽ khó “gánh” nổi, do vậy thành phố đưa ra phương án có đến 60 - 70% số vốn này phải huy động từ các nguồn lực xã hội.

Nhiều “ông lớn” hạ tầng về Thủ đô đầu tư

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, TP Hà Nội xác định phát triển hạ tầng là khâu trọng tâm. Để thực hiện được mục tiêu này, từ nay đến năm 2030 thành phố cần nguồn lực đến 5 triệu tỷ đồng. Trong bối cảnh, ngân sách có hạn, việc huy động nguồn vốn đầu tư ngoài xã hội là yêu cầu cấp thiết được thành phố đặt ra.

Lãnh đạo TP Hà Nội cho biết, với những bước đột phá trong chính sách thu hút đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, ngày càng có nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư lớn trong cả nước quan tâm đến các dự án giao thông của thành phố.

Điển hình dự án đường cao tốc Vành đai 4 (dự án thành phần 3), được thành phố mời gọi đầu tư từ những năm 2020, nhưng đến đầu năm 2025 vẫn chưa tìm được nhà đầu tư. Tuy nhiên, sau khi thành phố Hà Nội áp dụng, vận hành thông suốt cơ chế “một gỡ, hai giao”, nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư đã nhìn thấy cơ hội, tiềm năng và đề xuất được thực hiện.

Theo đó, đầu năm 2025, các nhà đầu tư gồm: Công ty TNHH Đầu tư địa ốc thành phố - Công ty TNHH Hoa Hướng dương Sài Gòn - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) - Công ty TNHH Một thành viên - Công ty Cổ phần đầu tư Horizon đã hợp lực và đã trúng thầu xây dựng dự án đường cao tốc Vành đai 4 - Vùng thủ đô.

Dự án có chiều dài hơn 113 km, tổng số vốn hơn 56.000 tỷ đồng, đi qua 3 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh ). Đây là dự án giao thông lớn nhất tại Hà Nội từ trước đến nay. Với việc tham gia của liên danh các nhà đầu tư trên đã giúp cho hơn nửa nguồn vốn thực hiện dự án được huy động từ nguồn lực xã hội.

Tương tự, sau khi thành phố xác định định, sông Hồng là trục cảnh quan trung tâm, lập tức đã có 2 nhà đầu tư lớn là liên danh Tập đoàn Đèo Cả và Văn Phú Invest đề xuất thực hiện dự đại lộ - cảnh quan sông Hồng. Dự án bao gồm xây dựng một đại lộ có tổng chiều dài 80km, một tuyến tàu điện monorail 84km, cùng với 3.300 ha đất để phát triển cây xanh và công viên ở các bãi sông Hồng. Tổng mức đầu tư dự kiến cho dự án khoảng 300.000 tỷ đồng.

Hiện đề xuất dự án đã được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận, giao cho các sở ngành nghiên cứu để triển khai theo hình thức PPP.

Trao đổi PV Tiền Phong , đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam - VEC cho biết, thời gian qua thành phố Hà Nội đã vận dụng rất kịp thời các chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước trong đầu tư hạ tầng. Đặc biệt thành phố đã triển khai, áp dụng Luật PPP, Luật Thủ đô rất nhanh, kịp thời và đã tháo gỡ được các khó khăn trong việc huy động vốn cho các dự án đầu tư cho giao thông.

Đặc biệt, theo lãnh đạo VEC, chính sách giao công tác giải phóng mặt bằng cho các địa phương giúp quá trình thực hiện nhanh và đúng tiến độ hơn. Bên đó, yêu cầu xử lý hồ sơ dự án nhóm A trong vòng 48 giờ của thành phố, giúp doanh nghiệp rút ngắn đáng kể thời gian, chờ đợi - vốn là một trong những nguyên nhân làm chậm trễ quá trình triển khai, thực hiện dự án.

“Những nội dung này đã tạo được niềm tin, sự yên tâm cho các doanh nghiệp khi đầu tư vào hạ tầng giao thông ở Hà Nội. Với chúng tôi, đây còn như là sự đồng hành, chia sẻ của lãnh đạo và các cơ quan ban ngành của thành phố ở từng dự án” - đại diện VEC nói.