Đất nước rộng chưa bằng nửa Hồ Tây nhưng "cứ ra ngõ là gặp triệu phú USD"

Tính theo quy mô, Monaco chỉ như một quận ven Địa Trung Hải. Tính theo sức sống kinh tế thì câu chuyện khác hẳn. Theo Cơ quan Thống kê Monaco (IMSEE), GDP năm 2023 của Công quốc đạt 9,24 tỷ euro, tăng từ 8,36 tỷ euro năm 2022; mức tăng đã hiệu chỉnh lạm phát khoảng 5%. Con số này được Chính phủ Monaco nhấn mạnh trong thông cáo tháng 11/2024, như một chỉ dấu về nền tảng kinh tế ổn định sau đại dịch. Nếu quy đổi sơ bộ theo tỷ giá tham chiếu của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), quy mô GDP 2023 tương đương xấp xỉ 10 tỷ USD (tỷ giá tham chiếu do ECB công bố hằng ngày, sử dụng cho mục đích thông tin).

Cấu trúc tăng trưởng của Monaco dựa trên cụm ngành dịch vụ giá trị cao: tài chính tư nhân/wealth management, bất động sản hạng sang, du lịch – giải trí và dịch vụ doanh nghiệp. Mặt bằng giá bất động sản phản ánh rõ nhu cầu thượng lưu: Knight Frank ghi nhận phân khúc nhà ở mới xây tại Monaco năm 2024 đạt bình quân 36,4 triệu euro/căn, cao gấp sáu lần giá bình quân nhà sang bán lại (khoảng 6 triệu euro). Dữ liệu này được căn cứ từ IMSEE và tổng hợp bởi Knight Frank.

Vì sao một nền kinh tế 2 km2 lại thu hút tài sản toàn cầu? Câu trả lời nằm ở chính sách thuế. Monaco không đánh thuế thu nhập cá nhân đối với đa số cư dân, cũng không áp thuế vốn, thuế tài sản thuần; đổi lại hệ thống vẫn tồn tại các sắc thuế và quy định khác với doanh nghiệp và bất động sản. Bài của Euronews kết luận nước này "không thu thuế thu nhập cá nhân, cũng không đánh thuế lãi vốn hay thuế tài sản ròng", đồng thời nêu rõ một số thuế áp dụng với giao dịch bất động sản và doanh nghiệp có lợi nhuận từ ngoài Monaco. Các hãng tư vấn thuế quốc tế như Deloitte/EY cũng đưa ra thông tin tương tự về khung thuế đối với cá nhân cư trú tại Monaco.

Bức tranh người giàu: Monaco liên tục nằm trong các bảng xếp hạng về mật độ triệu phú. Theo Visual Capitalist (tổng hợp ngưỡng tài sản để vào nhóm 1% toàn cầu năm 2024), hơn 30% cư dân Monaco là triệu phú USD, một tỷ lệ gần như không có đối thủ. Như vậy, khi bước ra khỏi nhà, người dân Monaco dễ dàng bắt gặp một triệu phú thực thụ Các báo cáo tài sản của Henley & Partners và Knight Frank cũng nhất quán về vị thế "điểm tụ tài sản" của Monaco: quốc gia này dẫn đầu thế giới về của cải bình quân đầu người và là nơi tập trung dày đặc các triệu phú, nhờ môi trường pháp lý an toàn, thuế thân thiện và thị trường bất động sản siêu khan hiếm.

Cầu du lịch cao cấp là trụ đỡ quan trọng. Sự kiện khu đô thị lấn biển Mareterra đi vào hoạt động đã củng cố năng lực cung ứng bất động sản – du lịch ở phân khúc rất cao. Truyền thông quốc tế ghi nhận dự án có giá bán thuộc hàng đắt nhất thế giới, với số căn hộ và biệt thự gần như tiêu thụ hết ngay khi mở bán, phản ánh nhu cầu cư trú và đầu tư của giới siêu giàu.

Về quy mô dân cư, IMSEE công bố 38.367 người cư trú tại Monaco năm 2023, cho thấy mẫu số dân số rất nhỏ so với dòng vốn tư nhân toàn cầu mà quốc gia này thu hút. Điều này góp phần lý giải vì sao mỗi hợp đồng bất động sản, mỗi văn phòng quản lý tài sản hay mỗi gia đình tỷ phú mới đều tạo hiệu ứng tương đối lớn lên các chỉ tiêu bình quân.

Một so sánh vui: Hồ Tây là hồ lớn nhất trong thành phố Hà Nội, rộng 5km2. Nếu so sánh trực tiếp diện tích thì Hồ Tây lớn hơn Monaco khoảng 2,5 lần.