Theo ông Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường tài chính (Khoa Ngân hàng, Trường đại học Kinh tế TP.HCM), Việt Nam đang có những lợi thế rất lớn để phát triển trung tâm tài chính quốc tế.
Phối cảnh trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM
ẢNH: SỞ TÀI CHÍNH TP.HCM
Tại TP.HCM, lợi thế rất rõ là cảng trung chuyển quốc tế. Khi cảng Cần Giờ đi vào hoạt động, cùng với cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, TP.HCM sẽ có hệ thống cảng trung chuyển quốc tế lớn nhất khu vực châu Á. Cạnh đó, sân bay Long Thành dù không thuộc TP.HCM nhưng rất gần TP.HCM, nằm trong mối quan hệ phát triển chiến lược.
Ngoài ra, TP.HCM có rất nhiều doanh nghiệp start up về fintech (công nghệ tài chính - PV), chỉ cần bung mở cơ chế là sẽ phát triển mạnh mẽ.
Vị chuyên gia chia sẻ, thời gian qua, rất nhiều doanh nghiệp fintech ở TP.HCM phải qua Singapore để mở công ty, vì Việt Nam không có chính sách hỗ trợ.
"Chỉ cần mở ra cơ chế, chắc chắn hàng nghìn doanh nghiệp fintech từ Singapore sẽ quay trở về Việt Nam hoạt động trong trung tâm tài chính quốc tế, giúp giảm chảy máu chất xám. Cạnh đó, Việt Nam cũng sẽ thu hút được những doanh nghiệp fintech trong khu vực tham gia", ông Huân nói.
Trong dự thảo Nghị định về thành lập trung tâm tài chính quốc tế mà Bộ Tài chính đang lấy ý kiến, bộ này nêu rõ, trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM tập trung phát triển thị trường vốn gắn với dịch vụ quản lý tài sản, quản lý quỹ, bảo hiểm, các sản phẩm tài chính, phái sinh tài chính; hệ thống ngân hàng, sản phẩm thị trường tiền tệ...
Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.Đà Nẵng tập trung phát triển các lĩnh vực tài chính xanh, tài chính thương mại; thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) một số mô hình mới như tài sản số, tiền số, thanh toán, chuyển tiền kỹ thuật số…
Theo ông Huân, để thực sự tạo đột phá, không nên tách bạch, giới hạn về mặt sản phẩm riêng biệt tại trung tâm tài chính ở 2 thành phố như vậy.
"Trung tâm tài chính là phải có cơ chế mở để thực hiện cơ chế sandbox. Cứ để các địa phương chủ động phát triển sản phẩm, phải tạo hệ sinh thái hoàn chỉnh mới thu hút được nhà đầu tư, chứ không thể ở trung tâm này chỉ làm cái này mà không làm cái kia", ông Huân nhấn mạnh.
Theo ông Mai Huy Tuần, Tổng giám đốc Công ty CP công nghệ số SSI (SSI Digital), hiện nay, khái niệm trung tâm tài chính không còn bó hẹp trong một không gian cụ thể.
Cốt lõi để phát triển trung tâm tài chính quốc tế không phải ở số lượng tòa nhà hay ha đất, mà ở khả năng thu hút cộng đồng tài chính toàn cầu
ẢNH: ĐAN THANH
Bởi vậy, cốt lõi để phát triển trung tâm tài chính quốc tế không phải ở số lượng tòa nhà hay ha đất, mà nằm ở khả năng thu hút và quy tụ cộng đồng chuyên gia tài chính toàn cầu, tạo điều kiện để họ phát triển ý tưởng, thử nghiệm mô hình mới.
Muốn vậy, yếu tố rất quan trọng thời gian tới là chủ trương, sự sẵn sàng mở "cánh cửa thể chế" cho các mô hình mới.
Ông Huân đánh giá,trong phát triển trung tâm tài chính, Việt Nam đi sau nên nếu chỉ cạnh tranh về mặt chính sách như các ưu đãi về thuế sẽ không đủ. Việt Nam phải tận dụng tốt lợi thế về vị trí địa lý như cảng trung chuyển quốc tế, đặc biệt là phải tạo ra các sản phẩm hoàn toàn mới, thực sự khác biệt trong trung tâm tài chính.
"Ví dụ như phát hành trái phiếu thiên tai, phát triển insurtech (công nghệ bảo hiểm - PV)… Có rất nhiều sản phẩm mới, cứ mở cơ chế sandbox cho các doanh nghiệp thử nghiệm. Các sản phẩm không chỉ là bán ở Việt Nam mà huy động vốn cho doanh nghiệp quốc tế, như vậy mới trở thành trung tâm tài chính quốc tế", vị chuyên gia nói.
Bộ Tài chính đánh giá, một trong những trọng tâm của dự thảo Nghị định về thành lập trung tâm tài chính quốc tế là cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính trong phạm vi trung tâm tài chính quốc tế.
Nhà đầu tư có thể đăng ký thành viên qua cổng thông tin điện tử, qua dịch vụ bưu chính hoặc trực tiếp. Các tổ chức kinh tế nằm trong danh sách Fortune 500 sẽ được công nhận thành viên mà không cần thủ tục đăng ký, giúp thu hút các "đại bàng" tài chính.
Các hoạt động về kiểm tra, giám sát sẽ chỉ được thực hiện bởi cơ quan giám sát thay vì chịu sự quản lý của nhiều cơ quan chuyên ngành như ở ngoài khu vực trung tâm tài chính quốc tế...