Đó là chia sẻ của anh Phạm Mạnh Kha - đồng sáng lập Công ty TNHH TM-SX N.Q - người khởi nghiệp "hụt" 2 lần trong năm 2022 - 2023 sau đại dịch do "thiếu vốn, lo ngại, thiếu tự tin, mông lung thị trường...".
Những nghị định mới kích thích sáng tạo, khởi nghiệp trong giới trẻ
ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Anh Kha kể có lần đã đặt cọc thuê đất làm xưởng nhỏ nhưng rồi chấp nhận mất cọc, quay lại làm thuê cho doanh nghiệp nước ngoài. Mãi đến tháng 5 năm nay, anh quyết định nghỉ việc chuẩn bị mọi thứ để "ra riêng". Cùng với một cộng sự, anh lập công ty chuyên kinh doanh và sản xuất thức ăn chăn nuôi đặt tại tỉnh Đồng Nai, hoàn tất việc thuê đất, xây kho, mở văn phòng và có luôn khách hàng chỉ trong vòng 3 tháng.
Anh Kha bộc bạch, cách đây 12 năm, anh tốt nghiệp ngành chăn nuôi, ra trường đi làm và thăng tiến khá nhanh trong giai đoạn phát triển "nóng" ngành chăn nuôi gà công nghiệp. Thế nhưng, cái gì nhanh nóng thì cũng nhanh nguội. Thị trường giảm dần vì dịch bệnh, vì cạnh tranh gà đông lạnh nhập khẩu, cạnh tranh với chăn nuôi quy mô lớn, chăn nuôi gà công nghiệp ở nhiều địa phương tan tác.
Nhiều doanh nghiệp sản xuất mở rộng đầu tư trong 8 tháng năm 2025
ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH
"Nhưng tôi nhận ra cơ hội từ sản xuất thức ăn chăn nuôi sử dụng nguyên phụ liệu của ngành nông thủy sản. Bởi thức ăn chăn nuôi giai đoạn đó tăng liên tục do giá nguyên liệu nhập khẩu tăng. Dù vậy do thiếu vốn, lãi vay giai đoạn đó cao, thị trường vẫn còn khó khăn… nên tôi tạm gác mọi cái sang một bên", anh Kha nói và cho biết, động lực để anh thực hiện khát vọng làm chủ, làm giàu là từ quan điểm phải xây dựng nền kinh tế "tự chủ, tự lực, tự cường" được các lãnh đạo Nhà nước nhiều lần khẳng định.
"Tôi hiểu việc kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân trong nước đã bước sang trang mới. Nếu có chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp lớn, mình bé li ti cũng có thể tìm được cơ hội từ đó. Tôi muốn có thể làm giàu bằng kinh nghiệm, chuyên môn, khối óc chứ không phải chỉ lấy công làm lời hay làm công ăn lương… Vậy là tôi quyết định xin nghỉ việc, lên kế hoạch, và ơn giời, mọi việc đến nay đang suôn sẻ", anh Kha chia sẻ.
Anh Nguyễn Tấn Sơn, Công ty TNHH nhựa Tân Sơn (TP.HCM), vừa nhận giấy phép đăng ký kinh doanh vào cuối tháng 6, cho biết đã đọc và rất quan tâm nội dung các cơ chế chính sách liên quan kinh tế tư nhân. Đây cũng chính là động lực để anh tự tin mở doanh nghiệp của riêng mình.
Chuyển đổi số là mệnh lệnh thị trường
Hiện nay, khu vực đầu tư nước ngoài đóng góp khoảng hơn 20% GDP, khu vực doanh nghiệp Nhà nước cũng tương đương; kinh tế tư nhân trong nước chiếm hơn 50%. Nếu mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 là 8% và xa hơn là tăng trưởng hai con số thì vai trò của kinh tế tư nhân là cực kỳ quan trọng. Chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu mà đã trở thành "mệnh lệnh thị trường", bắt nguồn từ nhu cầu tiêu dùng thực tế của thế hệ gen Z và các đối tác quốc tế. Người tiêu dùng ngày nay đòi hỏi sản phẩm phải số hóa, xanh hóa, an toàn và minh bạch. Đây là thách thức, nhưng cũng là động lực để doanh nghiệp Việt Nam, thay đổi toàn diện về tư duy, quản trị và sản xuất. Người khởi nghiệp nắm bắt yếu tố chủ đạo này ngay từ đầu để xây dựng doanh nghiệp phát triển có nền tảng hơn. Bởi chuyển đổi số không đơn giản là ứng dụng công nghệ mà còn là cuộc cách mạng về mô hình kinh doanh, trong đó con người vẫn là trung tâm của mọi quyết định.
TS Võ Trí Thành (Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh)
"Công ty mới thành lập vài tháng, chưa có gì để nói, nhưng với chủ trương của Đảng và Nhà nước hiện nay, tôi tin rằng doanh nghiệp tư nhân sẽ được tạo điều kiện để làm ăn, không bị kiểm tra, thanh tra làm khó, chính quyền và doanh nghiệp trở thành đối tác để phục vụ chứ không phải là quản lý và xử phạt… Nói chung, chúng tôi kỳ vọng nhiều vào tư duy đổi mới hiện nay. Hy vọng sang năm tới, mọi thứ hanh thông", anh Sơn nói.
Khác với 2 trường hợp trên, chị Nguyễn Thị Cẩm Tú, chủ hộ kinh doanh cửa hàng bánh ngọt UTTU Cake nổi tiếng ở Đồng Tháp, khởi nghiệp ngay sau đại dịch gần 1 năm từ nguyên liệu là trái cây, nông sản quê nhà. Đến nay, cơ sở của chị gặt hái được nhiều thành tích như: giải nhì chương trình Tinh hoa ẩm thực xoài vào tháng 4.2023; sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp huyện năm 2024 với sản phẩm bánh xoài nướng; vừa rồi là chứng nhận OCOP 3 sao cho 2 sản phẩm bánh xoài nướng và bán hoa hồng nước.
Doanh nghiệp mới tham gia Phiên chợ xanh tử tế 2025 tại TP.HCM
ẢNH: TRẦN QUỲNH
Thế nhưng, chị lo lắng trước sự phát triển quá nhanh của công nghệ thông tin, cảm giác đi lùi trong khi khát vọng làm giàu , tôn vinh sản phẩm quê nhà của mình vẫn còn nguyên vẹn từ ngày đầu lập nghiệp khiến chị đôi khi thấy hoang mang.
Chị Tú nói, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân và trước đó có Nghị quyết 57 về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số… như ánh sáng để cơ sở kinh doanh nhỏ của chị tự tin bước tới. Lần đầu tiên, các chính sách về vốn, ưu đãi cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ được đề cập cụ thể trong nghị quyết.
Một số sản phẩm khởi nghiệp thành công
ẢNH: TRẦN QUỲNH
"Tôi chia sẻ với mong muốn, ai có khát vọng làm giàu , muốn đổi đời cùng sự đổi thay của đất nước, rằng cứ mạnh dạn làm đi. Sản phẩm nhỏ trong cơ sở sản xuất nhỏ đi chăng nữa nếu được đầu tư công nghệ bài bản, không chỉ lấy công làm lãi mà giá trị sản phẩm được nâng lên, lợi ích thu về sẽ cao hơn. Đặc biệt hàng nông sản địa phương được nâng cao giá trị hơn cùng với hoạt động du lịch, trải nghiệm…", chị Cẩm Tú kỳ vọng.
Những cá nhân, doanh nghiệp mạnh dạn bước ra khỏi vùng an toàn để khởi nghiệp trên cả nước rất nhiều. Theo Cục Thống kê, trong tháng 8, cả nước có 20.500 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 326.100 tỉ đồng, tăng gần 24% về số doanh nghiệp, gấp gần 2,8 lần về số vốn đăng ký so với tháng trước. Đáng lưu ý, vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp thành lập mới trong tháng đạt gần 16 tỉ đồng, cao gấp 2,2 lần so với tháng trước và tăng hơn 71% so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh đó, cả nước còn có 12.400 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng hơn 46% so với cùng kỳ năm 2024. Số doanh nghiệp thành lập các tháng gần đây tăng mạnh, đẩy tổng số doanh nghiệp thành lập mới của cả nước trong 8 tháng vọt lên 128.200 doanh nghiệp, tăng gần 16% về số doanh nghiệp, tăng hơn 26% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm trước.
"Đó là những con số biết nói", bà Nguyễn Nhã Quyên - Giám đốc vận hành Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam (Startup Vietnam Foundation) - nhấn mạnh. Điều này cho thấy môi trường kinh doanh không chỉ đang dần được cải thiện, mà còn thể hiện niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp vào triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế. Nói nôm na là chỉ cần có môi trường kinh doanh thuận lợi sẽ tạo lực kích thích người dân bỏ vốn làm ăn, người trẻ nghĩ đến khởi nghiệp, làm giàu ... Các nghị quyết và cải cách chính sách trong thời gian qua đã cung cấp nền tảng pháp lý vững chắc cho kinh tế tư nhân. Qua đó, khơi gợi tinh thần khởi nghiệp, khát vọng làm giàu , khẳng định vai trò của doanh nhân doanh nghiệp, không phân biệt lớn nhỏ, nhà nước hay tư nhân. Đặc biệt, không chỉ xóa bỏ rào cản thể chế mà còn đưa ra các chính sách đột phá hỗ trợ giới trẻ hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh và đóng góp vào sự phát triển đất nước.
Tôi chia sẻ với mong muốn, ai có khát vọng làm giàu , muốn đổi đời cùng sự đổi thay của đất nước, rằng cứ mạnh dạn làm đi. Sản phẩm nhỏ trong cơ sở sản xuất nhỏ đi chăng nữa nếu được đầu tư công nghệ bài bản, không chỉ lấy công làm lãi mà giá trị sản phẩm được nâng lên, lợi ích thu về sẽ cao hơn.
Theo bà Nguyễn Nhã Quyên, 60% dân số Việt Nam dưới 35 tuổi và nhóm này đóng góp lớn vào các lĩnh vực đổi mới sáng tạo như công nghệ, thương mại điện tử và kinh tế xanh. Tuy nhiên, lực lượng này thường đối mặt với nhiều rào cản như thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm quản trị và thủ tục hành chính phức tạp.
"Khi những rào cản này được tháo gỡ, họ sẽ bứt tốc. Với kinh nghiệm hơn 12 năm hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đẩy mạnh phát triển khoa học - công nghệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tôi nghĩ bất luận thế nào, yếu tố con người là trụ cột, là nền tảng quan trọng nhất và những gì Chính phủ đang nỗ lực làm xuất phát từ yếu tố đó - con người", bà Quyên khẳng định và dẫn chứng, nhiều quyết sách với doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tạo điều kiện thuận lợi trong tiếp cận nguồn lực, công nghệ, cũng như hội nhập quốc tế cho doanh nghiệp tư nhân.
Tuy nhiên, bà Quyên thừa nhận hiệu ứng lan tỏa từ các quyết sách đổi mới vẫn chưa đồng đều. Các doanh nghiệp lớn, startup công nghệ tận dụng tốt chính sách, nhưng hộ kinh doanh, doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa vẫn gặp nhiều rào cản, còn yếu về hiểu biết quy trình thủ tục, các chương trình hỗ trợ, cũng như việc tiếp cận.
"Chúng ta vừa có một mùa Tết độc lập rất đẹp, với tinh thần yêu nước và mong muốn đóng góp cho quốc gia, dân tộc. Đó là tinh thần hợp tác vì 2 chữ "đồng bào" rất thân thương và đầy cảm hứng. Thế nên, dịp này là cơ hội rất tốt để chúng ta thực hiện một chiến dịch truyền thông quốc gia để nhiều tầng lớp trong xã hội , đặc biệt giới trẻ, hiểu được một cách sâu sắc về giá trị đóng góp của mình vào sự phát triển, phồn vinh của đất nước trong kỷ nguyên mới", bà Nguyễn Nhã Quyên chia sẻ.
TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, đánh giá: Nghị quyết 68 là chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa khởi nghiệp cho người trẻ Việt Nam, với nhiều chính sách hỗ trợ. Bằng cách khơi dậy tinh thần doanh nhân, Nghị quyết không chỉ giúp người trẻ hiện thực hóa giấc mơ kinh doanh mà còn biến họ thành lực lượng tiên phong trong xây dựng nền kinh tế hiện đại, bền vững. Đây là không gian phát triển mới, khơi dậy tinh thần làm giàu mà doanh nghiệp không thể bỏ lỡ. Dân giàu nước mới mạnh.
Khơi dậy khát vọng làm chủ, đổi mới, bứt phá
Tất cả mới khởi đầu, phải có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa. Mặc dù Nghị quyết 68 mang lại nhiều cơ hội, người trẻ vẫn đối mặt với một số thách thức. Đó là thiếu kinh nghiệm quản trị khiến nhiều startup thất bại trong 1 - 2 năm đầu, nản và bỏ cuộc. Cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thương trường đòi hỏi người trẻ phải nâng cao năng lực. Thế nên, ngoài hỗ trợ vốn đầu tư, cần có thông điệp truyền thông xuyên suốt với tinh thần "khơi dậy khát vọng làm chủ, đổi mới, bứt phá" cho thế hệ doanh nhân trẻ trên nền tảng vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng. Bên cạnh đó là các chương trình hỗ trợ đào tạo kỹ năng, ươm tạo mà lâu nay, nhiều tổ chức trong nước và quốc tế làm có hiệu quả. Phải làm thường xuyên và mang tầm chiến lược quốc gia, có như vậy, con số 2 triệu doanh nghiệp mới sớm hiện thực được.
Bà Nguyễn Nhã Quyên (Giám đốc vận hành Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam)
Thế nên, Nghị quyết 68 thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ gửi tới cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh và toàn thể nhân dân rằng: Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, doanh nghiệp là trung tâm, phát triển kinh tế tư nhân là chiến lược lâu dài chứ không phải là một biện pháp tình thế. Điều này đã mang lại niềm tin - thứ tài sản vô hình nhưng vô cùng thiết yếu - để kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ và bền vững. Qua đó, tạo ra một luồng sinh khí mới, tiếp thêm động lực, khí thế và năng lượng tích cực cho cộng đồng doanh nghiệp.
"Nghị quyết định hướng khởi nghiệp không chỉ là con đường làm giàu , mà còn là cách để mọi người đóng góp vào mục tiêu quốc gia như đạt 2 triệu doanh nghiệp tư nhân vào năm 2030 và 3 triệu vào năm 2045. Có thể thấy, Nghị quyết đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần doanh nhân, thúc đẩy văn hóa đổi mới, sáng tạo và xây dựng một thế hệ lãnh đạo kinh tế tương lai", TS Võ Trí Thành nhấn mạnh.