Mất chức CEO, người đàn ông phục thù mở công ty cạnh tranh trực tiếp với sếp cũ, 1 năm sau đã có thể 'rửa hận'

Tháng 6 năm 2017, Travis Kalanick – đồng sáng lập kiêm CEO Uber – buộc phải từ chức trong bối cảnh công ty chìm trong hàng loạt bê bối. Văn hóa làm việc độc hại, cáo buộc quấy rối tình dục, kiện tụng với Waymo và cả những tranh cãi về cách đối xử với tài xế đã tạo áp lực khổng lồ từ nhà đầu tư. Chỉ trong vòng vài tháng, “người hùng” từng đưa Uber từ một startup nhỏ thành gã khổng lồ gọi xe trị giá hàng chục tỷ USD bỗng trở thành tâm điểm chỉ trích, buộc phải rời chiếc ghế quyền lực mà chính ông gây dựng.

Nhưng Kalanick không biến mất khỏi bản đồ công nghệ. Chỉ một năm sau, ông công bố quỹ đầu tư mang tên 10100 (Ten-One-Hundred), tập trung vào bất động sản, thương mại điện tử và đặc biệt là lĩnh vực “cloud kitchens” – bếp dùng chung. Mô hình này cho phép các nhà hàng, thương hiệu ẩm thực thuê chung không gian bếp và dịch vụ hậu cần để phục vụ nhu cầu giao đồ ăn đang bùng nổ toàn cầu. Đây chính là mảnh ghép đầy tiềm năng, nằm ngay trong chuỗi giá trị mà Uber Eats – mảng giao đồ ăn của Uber – đang theo đuổi quyết liệt.

Bằng cách đặt cược hàng trăm triệu USD vào cloud kitchens, Kalanick không chỉ khởi nghiệp lại từ đầu mà còn bước vào một lĩnh vực có thể trực tiếp cạnh tranh với chính công ty cũ. Theo Financial Times, ông đã rót vốn vào nhiều dự án tại Mỹ, châu Âu, Ấn Độ và đặc biệt là Đông Nam Á.

Tại Ấn Độ, Rebel Foods – đối tác chiến lược của Kalanick – được định giá hơn 1 tỷ USD, trở thành “kỳ lân” bếp dùng chung lớn nhất thế giới. Còn tại Mỹ và Mỹ Latin, City Storage Systems, công ty do Kalanick mua lại và tái cấu trúc, nhanh chóng mở rộng hàng loạt bếp công nghệ cao phục vụ các nền tảng giao đồ ăn.

Truyền thông phương Tây không bỏ qua chi tiết này. Tờ The New York Times bình luận rằng việc Kalanick chọn cloud kitchens chẳng khác nào “một cú đáp trả” với Uber. Trong khi Uber Eats phải chi hàng tỷ USD để chiếm thị phần và đối mặt với thua lỗ, Kalanick lặng lẽ xây dựng một mảng hạ tầng có thể trở thành xương sống cho toàn bộ ngành giao đồ ăn.

“Đây là cách Kalanick trả thù Uber”, một số cây bút nhận xét.

Thực tế, nước cờ này còn cho thấy khả năng nhìn xa của Kalanick. Khi Uber bị cuốn vào các cuộc chiến giá với Lyft và Grab trong mảng gọi xe, ông đã chọn rút lui và khai phá một thị trường hoàn toàn mới. Cloud kitchens trở thành mảnh đất màu mỡ, không chỉ trong bối cảnh dịch vụ giao hàng bùng nổ thời đại smartphone, mà còn đặc biệt tăng tốc trong giai đoạn đại dịch COVID-19. Báo cáo của Euromonitor từng dự đoán thị trường bếp dùng chung toàn cầu có thể đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2030, và Kalanick là một trong những người tiên phong định hình nó.

Dù vậy, không ít người vẫn cho rằng Kalanick đang cố gắng tìm kiếm sự công nhận sau cú ngã lịch sử tại Uber. Ông từng bị đánh giá là lãnh đạo cứng rắn đến cực đoan, góp phần tạo nên văn hóa “toxic” ở công ty. Việc dồn tâm sức vào cloud kitchens, vì thế, không chỉ đơn thuần là cơ hội kinh doanh mà còn là cơ hội “rửa hận”, chứng minh rằng ông vẫn có thể tạo ra một cuộc cách mạng mới trong lĩnh vực công nghệ.

Theo: The NY Times