Thách thức cho tăng trưởng kinh tế: Ổn định tỉ giá và lạm phát kỳ vọng

Ngày 26.9, Báo Người Lao Động tổ chức Diễn đàn kinh tế Việt Nam lần 3/2025 với chủ đề “Động lực nào cho tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5%”. Theo GS-TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội, giai đoạn hiện nay là “chạy nước rút” để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế , đồng thời vẫn phải bảo đảm những định hướng lâu dài.

ẢNH: CTV

Thế nhưng, không thể kỳ vọng một nền kinh tế tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0. Vấn đề nằm ở việc kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý. Trong 8 tháng đầu năm 2025, lạm phát ở mức 3,2%, dự báo cả năm sẽ dưới 5%. Tuy nhiên, nguy cơ vẫn tiềm ẩn khi tín dụng 8 tháng cao gấp 1,4 lần so với cùng kỳ, trong khi vòng quay tiền chỉ đạt 0,6%. Một điểm cần đặc biệt lưu ý là mối quan hệ giữa lạm phát và tỉ giá. Muốn đạt tăng trưởng cao, chúng ta phải giữ lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, nhưng điều này lại tạo áp lực lên tỉ giá. Thời gian qua, biến động tỉ giá đã bộc lộ rõ sự đánh đổi này. Việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất 0,25% khiến đồng USD hạ giá, tỉ giá tạm ổn định hơn, nhưng từ nay đến cuối năm, ổn định tỉ giá vẫn là thách thức lớn. Lãi suất hiện đã ở mức thấp, khó giảm thêm, nên mục tiêu quan trọng là ổn định tỉ giá. Ngân hàng Nhà nước đã dùng biện pháp bán ngoại tệ kỳ hạn và có hiệu quả, cần tiếp tục phát huy các công cụ kỹ thuật như vậy.

Đồng thời, vẫn phải tiếp tục cung tiền cho khu vực ưu tiên cũng như kiểm soát dòng tiền vào các khu vực như nhà ở giá cao và cho vay margin trên thị trường chứng khoán. Mặt khác, còn có nguy cơ cao là lạm phát kỳ vọng, dẫn đến các nhà cung cấp có xu hướng đặt ra giá bán cao hơn. Muốn phá vỡ “tâm lý kỳ vọng” này, chúng ta cần chính sách hỗ trợ cụ thể. Ví dụ, nếu muốn khuyến khích sử dụng xăng sinh học thay thế xăng khoáng, cần có ưu đãi thuế phù hợp để giảm giá, từ đó khuyến khích tiêu dùng...

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế, TS Trần Du Lịch bày tỏ ủng hộ quyết tâm của Chính phủ trong việc đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay từ 8,3 - 8,5% như Quốc hội đã nêu để phấn đấu. Đối với câu chuyện kiểm soát lạm phát, nhiệm vụ hàng đầu là phải duy trì ổn định vĩ mô, giữ vững giá trị đồng tiền và củng cố niềm tin xã hội. Việt Nam đã thành công khi loại vàng khỏi vai trò phương tiện thanh toán, không để nó tác động trực tiếp đến kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, giá vàng tăng nhanh gần đây vẫn gây ảnh hưởng về tâm lý, kéo theo lạm phát kỳ vọng. Chính lạm phát kỳ vọng mới là nguy hiểm, bởi nó tác động đến hành vi ứng xử của người dân và doanh nghiệp, khiến thị trường trở nên bất ổn. Trong bối cảnh hiện nay, điều quan trọng nhất là phải tạo dựng niềm tin cho thị trường và cho doanh nghiệp. Như Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã nhiều lần nhấn mạnh, muốn khơi thông dòng chảy của nền kinh tế thì phải tháo gỡ điểm nghẽn thể chế - “gỡ điểm nghẽn của nghẽn”. Dù đã có hàng loạt nghị quyết quan trọng nhưng để đi vào cuộc sống thì cần quyết tâm chính trị rất cao, chẳng hạn như triển khai thành công mô hình chính quyền hai cấp. Các nghị quyết như Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, hay Nghị quyết 57 về khoa học và công nghệ, chỉ thực sự có giá trị khi được thực thi hiệu quả, tạo ra chuyển biến cụ thể...