TS Nguyễn Quốc Hùng: "Cho vay phải có căn cứ chứng minh, không thể chấp nhận cho vay mà không kiểm soát được mục đích sử dụng vốn"

Sáng 5/11/2025, Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) Tài chính Tiêu dùng thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã tổ chức kỳ họp lần thứ hai, nhiệm kỳ II (2025-2028).

Tại cuộc họp, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA lưu ý về nguồn vốn và lãi suất, cần đánh giá khả năng huy động trung - dài hạn, đảm bảo cân đối giữa chi phí vốn và lãi suất cho vay , hướng tới mục tiêu bền vững. Ông khẳng định, chủ trương của Chính phủ là mở rộng tín dụng tiêu dùng, giúp người dân dễ dàng tiếp cận vốn hợp pháp, nhưng mức lãi suất phải hợp lý và minh bạch.

Đề cập đến cơ chế giải ngân , TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh cần thống nhất sử dụng khái niệm "giải ngân qua tài khoản thanh toán" thay cho "giải ngân tiền mặt", đảm bảo tính minh bạch, có thể truy vết và tuân thủ các quy định về phòng, chống rửa tiền. Việc này phải phù hợp với quy định tại Thông tư 39/2016/TT-NHNN (Thông tư số 39), Thông tư 35/2024/TT-NHNN (Thông tư số 35) và Thông tư số 43/2016/TT-NHNN (Thông tư số 43) của Ngân hàng Nhà nước.

Ông cũng lưu ý, khi đề xuất điều chỉnh tỷ lệ cho vay hoặc trần lãi suất, Ban chủ nhiệm CLB cần có căn cứ khoa học và minh chứng thực tiễn, chứng minh rằng việc điều chỉnh sẽ giúp giảm rủi ro, hạ lãi suất và nâng cao chất lượng tín dụng.

TS. Nguyễn Quốc Hùng khẳng định, cho vay phải có mục đích rõ ràng, có căn cứ chứng minh. Không thể chấp nhận việc cho vay mà không kiểm soát được mục đích sử dụng vốn .

Đồng thời, ông cảnh báo về rủi ro khi nâng tỷ lệ giải ngân trực tiếp, đặc biệt với các khoản vay không có tài sản đảm bảo, vì có thể phát sinh gian lận hoặc sai mục đích vay. TS. Nguyễn Quốc Hùng yêu cầu các công ty tài chính và CLB Tài chính tiêu dùng tuyệt đối tuân thủ quy định pháp luật khi xây dựng hoặc ban hành quy chế nghiệp vụ, tránh tình trạng "tự hiểu, tự hướng dẫn".

Ông nhấn mạnh, nếu làm sai, dù 10-15 năm sau vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm. Do đó, điều quan trọng nhất hiện nay là bảo vệ cán bộ của mình bằng cách làm đúng quy định.

Liên quan đến thu giữ tài sản bảo đảm, ông lưu ý đây là nội dung pháp luật đã cho phép, nhưng cần thực hiện hết sức thận trọng, vì có thể gây phản ứng xã hội mạnh nếu không tuân thủ đúng quy trình và căn cứ pháp lý.

Tại cuộc họp, ông Nguyễn Đình Đức - Chủ nhiệm CLB Tài chính Tiêu dùng cũng đã trình bày đề xuất xây dựng dự án cơ sở dữ liệu "Blacklist" để chia sẻ thông tin rủi ro trong ngành. Ông Đức cho biết, kiến nghị nâng hạn mức cho vay tiêu dùng từ 100 triệu đồng lên 400 triệu đồng của CLB đã được Ngân hàng Nhà nước tiếp thu và đưa vào dự thảo sửa đổi Thông tư số 43, là kết quả tích cực bước đầu. Tuy nhiên, Thông tư số 35 (Điều 15.4) vẫn quy định tỷ lệ cho vay tiêu dùng, phi tiêu dùng là 30/70, gây hạn chế hoạt động của các công ty tài chính . Do đó, CLB tiếp tục đề xuất Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh theo tỷ lệ là 50/50, phù hợp hơn với thực tế hoạt động.