Chủ ô tô cần làm gì khi xe chết máy giữa mưa lũ hoặc rơi vào vùng ngập nước?

Bão số 5 Kajiki vừa quét qua các tỉnh miền Trung với sức mạnh tương đương cơn bão Yagi năm 2024, kéo theo đó là mưa lớn kéo dài tại nhiều địa phương Bắc Trung Bộ và miền Bắc . 

Hà Nội trong ngày 26-8 đã chứng kiến hàng loạt tuyến phố và con đường bị ngập sâu, khiến nhiều phương tiện, từ xe máy đến ô tô, chìm trong biển nước. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn trong đi lại mà còn đặt ra nỗi lo lớn cho các chủ xe về nguy cơ hư hỏng động cơ, đặc biệt là hiện tượng thủy kích.

Thủy kích là gì?

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Phó Chủ tịch Hội Ô tô – Máy động lực TP HCM, hiện tượng thủy kích xảy ra khi xe chạy vào vùng ngập sâu, nước tràn qua đường hút gió và đi vào buồng đốt. Khác với khí, nước không thể bị nén, vì vậy sẽ tạo ra phản lực đủ mạnh để làm cong thanh truyền, thậm chí gãy piston, dẫn đến phá hỏng toàn bộ động cơ. 

Chính vì thế, nguyên tắc đầu tiên đối với người điều khiển phương tiện là tuyệt đối tránh đi vào vùng nước ngập sâu hoặc chạy quá nhanh để nước bắn vào động cơ qua đường hút gió.

Làm gì khi xe bị chết máy?

Trong trường hợp xe bất ngờ chết máy giữa vùng ngập, lời khuyên quan trọng nhất là không được khởi động lại. Khi nước đã lọt vào động cơ, việc cố gắng đề máy có thể khiến hư hại nặng hơn. Thay vào đó, cần đưa xe đến nơi khô ráo, tháo bugi và dùng khí nén thổi hết nước ra ngoài. 

Với các xe trang bị phun xăng điện tử, việc đề máy để tống nước càng nguy hiểm bởi nước bẩn có khả năng dẫn điện, dễ gây chập mạch và phá hỏng hệ thống điều khiển điện tử. Do đó, ngoài việc làm khô buồng đốt, cần làm sạch các bộ phận liên quan đến đánh lửa như bô bin, bộ chia điện, dây cao áp hay nắp chụp bugi.

Một tình huống phổ biến khác là xe bị ngập sâu trong hầm để xe. Khi đó, động cơ dừng ở trạng thái van hút hoặc van xả mở, nước có thể tràn trực tiếp vào buồng đốt. Nếu người dùng vội vã khởi động lại khi đưa xe ra khỏi hầm, thiệt hại với động cơ sẽ rất khó tránh khỏi. 

Đáng lo hơn, nước lọt vào buồng đốt còn có thể đi xuống cácte, hòa lẫn với dầu nhớt và tạo thành hỗn hợp nhũ tương. Khi nhớt mất tác dụng bôi trơn, động cơ dễ bị kẹt cứng trong quá trình hoạt động. 

Để khắc phục, buộc phải xả toàn bộ nhớt cũ, rửa lại bằng dầu diesel để làm sạch nước còn sót trong khe hở, sau đó thay nhớt mới. Với ô tô, cần kiểm tra thêm hộp số, vi sai hoặc bình chứa dầu phanh vì nước có thể lọt vào qua các lỗ thông hơi.

Không chỉ động cơ, hệ thống nhiên liệu cũng dễ bị tổn thương khi nước xâm nhập. Nếu nắp bình nhiên liệu không kín, nước sẽ chảy vào thùng chứa, theo nhiên liệu đi đến lọc và kim phun. 

Điều này không chỉ làm giảm chất lượng nhiên liệu mà còn tạo môi trường cho vi khuẩn, nấm phát triển, sinh ra axit ăn mòn kim loại. Khi đó, buộc phải xả bỏ toàn bộ nhiên liệu , thay lọc và vệ sinh kim phun. 

Với động cơ diesel vốn dễ ngấm nước, một số xe được trang bị bộ lọc tách nước; khi xe bị ngập, cần mở ốc xả đáy để loại bỏ nước.

Các chuyên gia cũng cảnh báo, những chiếc xe bị ngập nước lâu ngày nếu không được vệ sinh kỹ càng sẽ gặp sự cố điện chỉ sau vài tháng. Nguyên nhân là do nước bẩn gây ô xy hóa các giắc cắm, đầu nối, thậm chí hư hỏng linh kiện bên trong hộp điều khiển. Giải pháp là rửa sạch các hộp điện tử bằng dung dịch xà phòng, sau đó làm khô hoàn toàn trước khi lắp lại, đồng thời vệ sinh toàn bộ giắc nối, cảm biến và cơ cấu chấp hành.