Khoan thủng lòng đất, quốc gia châu Á trúng 500 mỏ 'kho báu' khổng lồ: Hơn 300 tỷ m3 khí đốt phun lên dữ dội, tìm thấy 'vành đai vàng trắng' kéo dài gần 3.000 km

Trong vòng 5 năm qua, Trung Quốc đã chi gần 450 tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,57 triệu tỷ đồng) cho một chương trình thăm dò khoáng sản chiến lược quy mô lớn, mang lại nhiều đột phá quan trọng trong khai thác dầu khí, đồng, lithium và uranium. Đây là những nguồn tài nguyên then chốt phục vụ phát triển kinh tế và công nghệ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng.

Tại buổi họp báo công bố kết quả giai đoạn cuối của Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021-2025), các quan chức Trung Quốc cho biết các nhà địa chất nước này đã hoàn tất việc khảo sát trữ lượng, phân bố và khả năng khai thác của 163 loại khoáng sản . Thành quả là hơn 500 mỏ khoáng sản , dầu khí quy mô lớn và trung bình đã được phát hiện.

Ông Từ Đại Xuân, Cục trưởng Cục Khảo sát Địa chất Trung Quốc, khẳng định khoáng sản là “nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội”, đồng thời nhấn mạnh các phát hiện mới giúp củng cố an ninh năng lượng và tối ưu cấu trúc tài nguyên của đất nước.

Trong đó có 10 mỏ dầu lớn, 19 mỏ khí đốt quy mô và lượng khí metan trong tầng than sâu đáng kể, đặc biệt tại bồn địa Ordos phía Bắc Trung Quốc - nơi bổ sung hơn 300 tỷ mét khối trữ lượng khí đốt, gần bằng tổng lượng phát hiện trong cả thập kỷ trước.

Những phát hiện này, chủ yếu từ các bồn địa sâu và vùng biển xa bờ, góp phần duy trì sản lượng dầu mỏ ổn định khoảng 200 triệu tấn và sản lượng khí đốt tự nhiên vượt 240 tỷ mét khối mỗi năm.

Để đạt được thành công trên, Trung Quốc đã ứng dụng hàng loạt công nghệ khảo sát và thăm dò hiện đại. Trong đó có thể kể đến hệ thống radar xuyên đất (GPR), công nghệ địa chấn 3D độ phân giải cao, cảm biến siêu nhạy và mô hình hóa địa chất bằng trí tuệ nhân tạo (AI).

Đặc biệt, Trung Quốc đang sử dụng các giàn khoan siêu sâu có khả năng khoan tới độ sâu hàng chục kilomet để tiếp cận các tầng khoáng sản sâu chưa từng được khai phá. Một ví dụ là Dự án “Trái đất sâu”, nơi Trung Quốc đang thử nghiệm khoan sâu hơn 10.000 mét tại khu vực Tân Cương nhằm nghiên cứu cấu trúc lòng đất và truy tìm các mỏ khoáng sản chiến lược tiềm năng.

Lĩnh vực khai thác uranium cũng ghi nhận những bước tiến vượt bậc, với 2 mỏ siêu lớn mới được phát hiện tại tỉnh Cam Túc và Hắc Long Giang, giúp củng cố thêm cho hệ thống 5 căn cứ uranium hiện có của Trung Quốc.

Đặc biệt, Trung Quốc đã xác định được một “vành đai lithium châu Á” kéo dài 2.800km qua Tứ Xuyên, Thanh Hải, Tây Tạng và Tân Cương, nơi tập trung nhiều mỏ lithium lớn và siêu lớn, phục vụ các ngành công nghệ mới nổi như xe điện, lưu trữ năng lượng và pin công nghệ cao. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang tăng cường khai thác lithium nhờ vào công nghệ tách chiết từ nước muối chứa kali và mica nghèo chất lượng thấp.

Ngoài ra, nguồn khí heli, vật liệu thiết yếu cho ngành bán dẫn và hàng không vũ trụ, giờ đây có thể được tách chiết từ khí tự nhiên bằng công nghệ mới, giúp giảm mạnh sự phụ thuộc vào nhập khẩu và đảm bảo nhu cầu trong nước.

Song song với các mũi đột phá về khoáng sản đất liền, Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh khai thác tài nguyên biển. Theo ông Tôn Thục Hiến, Cục trưởng Cục Hải dương Quốc gia, hơn 70% mức tăng sản lượng dầu trong năm 2024 đến từ khai thác dầu thô ngoài khơi.

Ông cho biết kinh tế biển hiện đã trở thành lực lượng tăng trưởng quan trọng, đóng góp 7,8% vào GDP Trung Quốc trong năm ngoái, với tổng giá trị sản xuất tăng 34% kể từ năm 2020.

Tham khảo SCMP