Không có linh kiện, không được bảo hành: Chủ xe Trung Quốc ‘khóc ròng’ ở Đông Nam Á

Thị trường xe điện tại Đông Nam Á đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ với hàng loạt mẫu xe mới, giá cả cạnh tranh và chính sách hỗ trợ từ các chính phủ. Trong đó, xe điện đến từ Trung Quốc đang ngày càng chiếm ưu thế với tốc độ thâm nhập nhanh, mẫu mã phong phú và mức giá dễ tiếp cận. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế về giá và công nghệ, người tiêu dùng tại nhiều nước trong khu vực đang bắt đầu bộc lộ sự bất mãn khi đối diện với những vấn đề hậu mãi phát sinh sau mua. Tình trạng thiếu linh kiện thay thế, dịch vụ bảo hành mờ nhạt hoặc chậm trễ, giá xe mất giá nhanh và sự thay đổi chính sách bất ngờ từ nhà sản xuất đang khiến một bộ phận không nhỏ người dùng cảm thấy “mắc kẹt” với quyết định lựa chọn xe điện giá rẻ.

Khi mua xe giá rẻ trở thành lựa chọn đầy rủi ro

Tại Thái Lan, quốc gia đang dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về tốc độ phổ cập xe điện, thương hiệu xe Trung Quốc Neta từng tạo nên cơn sốt với mẫu xe đô thị Neta V nhờ mức giá chỉ khoảng 549.000 baht (gần 15.000 USD). Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang khi đến giữa năm 2025, công ty mẹ Hozon Auto tại Trung Quốc gặp khó khăn tài chính và tiến hành tái cấu trúc. Việc này kéo theo hậu quả nghiêm trọng: chuỗi cung ứng linh kiện cho thị trường Thái Lan bị cắt đứt, dẫn đến tình trạng hàng trăm xe hỏng không thể sửa do thiếu phụ tùng thay thế. Theo phản ánh của nhiều chủ xe , các trung tâm bảo hành từ chối tiếp nhận vì “không có phụ tùng để sửa chữa”. Một số khách hàng cho biết xe đã nằm xưởng hơn 2 tháng nhưng vẫn chưa có lịch sửa chữa vì linh kiện chưa được gửi sang từ Trung Quốc.

Sự việc nhanh chóng thu hút sự chú ý của dư luận Thái Lan khi nhóm người dùng Neta nộp đơn kiến nghị lên Quốc hội và đề nghị mở điều tra. Ủy ban Thương mại Thượng viện đã phải tổ chức họp khẩn với đại diện công ty phân phối, hãng xe , các cơ quan quản lý và người tiêu dùng. Theo Bangkok Post ngày 25/8/2025, phía công ty mẹ Hozon tại Trung Quốc cam kết “sẽ khôi phục chuỗi cung ứng trong thời gian sớm nhất”, tuy nhiên không đưa ra thời gian cụ thể. Trong khi đó, các đại lý bắt đầu xả kho những chiếc Neta V tồn đọng với mức giá chỉ còn khoảng 280.000 baht (8.700 USD), gần bằng một nửa giá gốc, khiến nhiều người đã mua trước đó cảm thấy thiệt thòi nặng nề.

Không chỉ Neta, thương hiệu BYD , hãng xe điện lớn nhất Trung Quốc cũng gặp sự cố tương tự tại thị trường Malaysia. Đầu tháng 5/2025, anh Izwan Hassan (33 tuổi) đang lái chiếc BYD Atto 3 trên cao tốc Cheras-Kajang thì xe bất ngờ phanh gấp và tắt máy giữa lúc đang chạy ở tốc độ khoảng 100 km/h. Gia đình anh, bao gồm vợ và con nhỏ, hoảng sợ khi xe dừng đột ngột ở làn cao tốc. Theo mô tả trên The Vibes và PaulTan, chiếc xe sau đó được đưa về xưởng kiểm tra gần hai tuần, ban đầu được cho là do lỗi bình 12V nhưng sau đó xác định nguyên nhân đến từ cảm biến cửa bị hỏng, khiến hệ thống hiểu nhầm xe đang mở cửa và tự động kích hoạt chế độ phanh khẩn cấp. Sau sự cố, anh Izwan bày tỏ hoàn toàn mất niềm tin vào chiếc xe mình đã mua chỉ 10 tháng trước và yêu cầu hãng thu hồi. Sau nhiều vòng thương lượng, Sime Darby Motors, đơn vị phân phối BYD tại Malaysia đồng ý mua lại xe và thanh toán toàn bộ phần nợ vay còn lại của khách hàng như một biện pháp dàn xếp.

Người dùng bị bỏ rơi sau bán hàng

Không chỉ gặp trục trặc về kỹ thuật, nhiều người dùng xe Trung Quốc tại Đông Nam Á còn phản ánh rằng dịch vụ hậu mãi mà họ nhận được không tương xứng với kỳ vọng ban đầu. Trong khi các hãng xe truyền thống từ Nhật Bản hoặc Hàn Quốc thường có hệ thống hậu mãi dày đặc và chính sách bảo hành rõ ràng, một số hãng xe Trung Quốc mới nổi vẫn đang xây dựng mạng lưới dịch vụ nên phản ứng rất chậm khi xảy ra sự cố. Điều này dẫn đến việc người dùng bị “treo xe ”, không được hỗ trợ kịp thời khi cần sửa chữa, đặc biệt với các sự cố về hệ thống điện, pin hoặc phần mềm điều khiển vốn đòi hỏi công nghệ đặc thù.

Tại Trung Quốc, ngay tại thị trường nội địa của các hãng xe , vấn đề cũng không hề nhỏ. Theo South China Morning Post, vào tháng 2/2025, hơn 4.700 đơn khiếu nại liên quan đến các mẫu xe của BYD đã được gửi tới cổng phản hồi người tiêu dùng 12365auto.com chỉ trong vòng một tuần. Phần lớn trong số đó đến từ khách hàng phẫn nộ vì BYD tung phiên bản nâng cấp chỉ vài tuần sau khi họ nhận xe , với cấu hình tốt hơn nhưng giá bán không thay đổi.

Một người dùng tại Hàng Châu cho biết anh mua mẫu BYD Seal 06 DM-i vào đầu tháng 2 và được nhân viên bán hàng khẳng định không có phiên bản mới sắp ra mắt. Nhưng chỉ hai tuần sau, BYD ra mắt bản nâng cấp với hệ thống lái thông minh, cập nhật phần mềm OTA và nhiều tính năng vượt trội hơn trong khi vẫn giữ nguyên giá bán. Người dùng này cảm thấy “bị lừa”, yêu cầu BYD hỗ trợ nâng cấp hoặc bồi thường, nhưng chỉ nhận được phản hồi rằng yêu cầu đã được chuyển cho bộ phận liên quan mà không có hành động cụ thể.

Khi giá rẻ không đi kèm sự an tâm

Không ít người dùng chia sẻ rằng khi mua xe Trung Quốc, họ đã bị thu hút bởi mức giá hấp dẫn, thiết kế hiện đại và quảng cáo công nghệ. Tuy nhiên, chính vì quá tập trung vào chi phí ban đầu mà họ không lường trước được các rủi ro sau bán hàng. Một khi xe gặp lỗi, việc thiếu linh kiện thay thế, bảo hành kéo dài hoặc phản hồi chậm có thể gây thiệt hại lớn về tài chính và tinh thần. Đặc biệt với những người mua xe bằng hình thức trả góp, xe hỏng nhưng vẫn phải trả tiền vay ngân hàng khiến họ rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan.

Tại Thái Lan, BYD cũng từng bị hàng loạt khách hàng khiếu nại vì giảm giá mạnh chỉ vài tuần sau khi họ mua xe . Cụ thể, giữa năm 2024, hãng giảm giá mẫu Atto 3 tới 340.000 baht (~10.000 USD) chỉ sau sự kiện triển lãm xe , khiến nhiều người mua trước đó cảm thấy bị thiệt. Một số chủ xe đã đệ đơn khiếu nại lên Cục Bảo vệ người tiêu dùng Thái Lan và tổ chức họp báo công khai. Dù cuộc điều tra kết luận hãng không vi phạm luật, nhưng BYD đã phải tung gói hỗ trợ bao gồm tiền mặt và miễn phí trạm sạc để xoa dịu người dùng..

Tình trạng người dùng cảm thấy bị bỏ rơi sau khi mua xe điện Trung Quốc không còn là câu chuyện cá biệt, mà đang xuất hiện ngày càng nhiều tại các quốc gia trong khu vực. Những bài học từ Thái Lan, Malaysia và cả Trung Quốc cho thấy rằng giá cả chỉ là một phần của bài toán. Một chiếc xe điện hiện đại không chỉ cần công nghệ tốt, mà quan trọng hơn là một hệ thống hậu mãi đầy đủ, phản ứng nhanh khi xảy ra sự cố, và một mạng lưới cung ứng linh kiện đảm bảo.

Đối với người tiêu dùng, việc lựa chọn xe điện không nên dựa hoàn toàn vào mức giá hoặc những lời quảng cáo nhất thời. Cần kiểm tra kỹ lưỡng hệ thống bảo hành , số lượng trạm dịch vụ, khả năng thay thế linh kiện, cũng như các phản hồi từ người dùng trước đó. Đối với nhà quản lý, việc siết chặt các điều kiện để xe điện được phân phối, bao gồm yêu cầu về trung tâm bảo hành , linh kiện sẵn có và mức độ nội địa hóa, là điều cần thiết để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng trong giai đoạn chuyển đổi xanh.